[صفحه اصلی ]   [Archive] [ English ]  
:: صفحه اصلي :: درباره نشريه :: آخرين شماره :: تمام شماره‌ها :: جستجو :: ثبت نام :: ارسال مقاله :: تماس با ما ::
بخش‌های اصلی
صفحه اصلی::
اطلاعات نشریه::
آرشیو مجله و مقالات::
برای نویسندگان::
برای داوران::
تماس با ما::
تسهیلات پایگاه::
آمار نشریه::
::
شناسنامه نشریه
..
پایگاه‌های نمایه‌کننده

  AWT IMAGE   AWT IMAGE 
 AWT IMAGE   AWT IMAGE 
   

   

..
پایگاه‌های اجتماعی
     
ACADEMIA
 
..
جستجو در پایگاه

جستجوی پیشرفته
..
دریافت اطلاعات پایگاه
نشانی پست الکترونیک خود را برای دریافت اطلاعات و اخبار پایگاه، در کادر زیر وارد کنید.
..
نظرسنجی
نظر شما در مورد عملكرد دوفصلنامه زبان و ادبيات فارسي چيست؟
عالي
خوب
متوسط
ضعيف
   
..
:: جلد ۳۲، شماره ۹۷ - ( ۱۱-۱۴۰۳ ) ::
جلد ۳۲ شماره ۹۷ صفحات ۲۳۶-۲۱۱ برگشت به فهرست نسخه ها
مقایسه کیفیت زبان و تصویرهای شعری ناصرخسرو و عطّار
مصطفی میردار رضایی*
دانشگاه گیلان ، m.mirdar@guilan.ac.ir
چکیده:   (۲۷۳۴ مشاهده)
شعر ناصرخسرو مشحون از ادلّه عقلی، مباحث مذهبی، مواعظ و حِکَم و... است که به کلام او رنگ‌وبویی فلسفی و تا اندازه­ای پیچیده داده ­است. ازسوی دیگر، عطار در آثارش کوشیده تا با زبانی ساده و عاری از زرق‌وبرق و پیرایه­های چشمگیر، میراث تصوف خراسان و میراث شعر پیش از خود را در هیئتی متفاوت عرضه کند. پرسش این جستار آن است که آیا سادگی یا پیچیدگی زبان در سادگی یا پیچیدگی سازه تصویرهای شاعرانه نقش دارد؟ پژوهش حاضر، که به‌روش کمّی و آماری نوشته شده­ است، به بررسی آماری و مقایسه­ای ساختمان تصویرهای شعری ناصرخسرو و عطار می­پردازد. نتایج این تحقیق نشان می­دهد ساده یا پیچیده‌بودن زبان شاعر ارتباط چندانی با سازه تصویرهایش نخواهد داشت؛ به بیانی دیگر، صرفاً به‌دلیل سادگی یا دشواری کلام شاعر نمی­توان هندسه تصویرهای او را نیز ساده یا پیچیده دانست. زبان شعر ناصرخسرو دشوار و پیچیده است، اما این ویژگی­ بر هندسه تصویرهای شعر او تأثیر بسزایی نداشته و بیشتر تصویرهای شعر او از نوع ساده و به­دور از پیچیدگی است. ازسوی دیگر، سازه تصویرهای شعری عطار، با وجود سادگی زبان و ظاهر، دارای پیچیدگی ظریف و باریکی است که جز با تجزیه مصالح بلاغی به­کاررفته در بنای تصویرها نمی­توان به شبکه درهم­تنیده­ و رابطه اجزا با یکدیگر پی‌برد؛ به‌بیانی، زبان عطار ساده و تصویرهای او پیچیده است.

 
واژه‌های کلیدی: ناصرخسرو، عطار، تصویر، زبان، شگردهای تصویرآفرین
متن کامل [PDF 434 kb]   (۲۸۴ دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: فنون بلاغی
فهرست منابع
۱. اسلامي نُدوشن، محمدعلي (۱۳۸۳). از رودكي تا بهار؛ دربارة بيست‌ودو شاعر بزرگ ايران. جلد نخست. تهران: نغمة زندگي.
۲. حق¬جو، سیاوش (۱۳۸۱). پیشنهاد برافزودن دو فن دیگر بر فنون چهارگانة علم بیان. در: مجموعه مقاله¬های نخستین گردهمایی پژوهش¬های زبان و ادب فارسی (جلد اول: ۴۱۰-۴۲۷). به‌کوشش محمد دانشگر. تهران: مرکز بین¬المللی تحقیقات زبان و ادبیات فارسی و ایران¬شناسی دانشگاه تربیت مدرس.
۳. حق¬جو، سیاوش (۱۳۹۰). سبک هندی و استعارة ایهامی کنایه. سبک¬شناسی نظم و نثر فارسی (بهار ادب). سال چهارم. شمارة اول بهار: ۲۵۵-۲۶۸.
۴. حق¬جو، سیاوش؛ میردار رضایی، مصطفی (۱۳۹۳). گونه¬ای کنایة آمیغی در غزل صائب. فنون ادبی. دانشگاه اصفهان. (۶) ۲: ۸۴ـ۶۹.
۵. حق¬جو، سیاوش؛ میردار رضایی، مصطفی (۱۳۹۹). سبک¬شناسیِ مقایسه¬ای مثنوی¬های مصیبت¬نامه و منطق¬الطیر عطار و مثنوی معنوی (مطالعة موردی: شگردهای شعری). مطالعات زبانی‌ـ‌‌بلاغی. دانشگاه سمنان. سال یازدهم. شمارة ۲۱: ۳۸۷-۴۱۴.
۶. خطیب‌رهبر، خلیل (۱۳۷۰). داستان¬های کوتاه از مثنوی فریدالدین عطار نیشابوری با معنی واژه¬ها و شرح بیت¬های دشوار و امثال‌وحکم و برخی نکته¬های دستوری و ادبی. تهران: گلستان کتاب.
۷. ريپكا، يان (۱۳۸۳). تاريخ ادبيات ايران. جلد اول. ترجمة ابوالقاسم سرّي. تهران: سخن.
۸. زرین¬کوب، عبدالحسین (۱۳۸۳). از گذشتة ادبی ایران. چاپ دوم. تهران: سخن.
۹. شفيعي‌كدكني، محمدرضا (۱۳۸۷). صورخیال در شعر فارسی. چاپ دوازدهم. تهران: آگاه.
۱۰. صفا، ذبیح¬الله (۱۳۳۹). گنج سخن، جلد اول: از رودکی تا انوری. تهران: ابن¬سینا.
۱۱. صفا، ذبیح¬الله (۱۳۵۵). تاریخ ادبیات در ایران. جلد اول: خلاصة جلد اول و دوم تاريخ ادبيات در ايران. تهران: اميركبير.
۱۲. عطار نيشابوري، فريدالدين (۱۳۷۱). منطق¬الطیر (مقامات طیور). به‌اهتمام و تصحیح صادق گوهرین. تهران: علمی و فرهنگی.
۱۳. عطار نيشابوري، فريدالدين (۱۳۸۶). مصیبت¬نامه. مقدمه، تصحیح و تعلیقات محمدرضا شفیعی‌کدکنی. چاپ دوم. تهران: سخن.
۱۴. فروزانفر، بدیع‌الزمان (۱۳۵۴). مباحثی از تاریخ ادبیات. تهران: دهخدا.
۱۵. محقق، مهدی (۱۳۸۸). شرح بزرگ دیوان ناصرخسرو. چاپ دوم. تهران: انجمن آثار و مفاخر فرهنگی.
۱۶. میرداررضایی، مصطفی (۱۳۹۱) ابعاد کنایه در غزلیات صائب. پایان¬نامة کارشناسی ارشد. به راهنمایی سیاوش حق¬جو، دانشکدة¬ ادبیات فارسی و زبان¬های خارجه دانشگاه مازندران.
۱۷. میرداررضایی، مصطفی (۱۳۹۷). فرآیند تکوین و تکامل تصویر در شعر فارسی. رسالة دکتری. با راهنمایی سیاوش حق¬جو. دانشکدة¬ ادبیات فارسی و زبان¬های خارجه دانشگاه مازندران.
۱۸. میرداررضایی، مصطفی (۱۴۰۰). نارسایی بیان سنّتی در تحلیل هندسة تصویرهای شعر بیدل. زبان و ادبیات فارسی دانشگاه خوارزمی. (۲۹) ۹۰: ۲۶۹ـ۲۴۷.
۱۹. میرداررضایی، مصطفی؛ بالو، فرزاد (۱۴۰۰). تکرار موبه¬موي يک تجربة تاريخي در آفرينش تصويرهاي شعري (تحليل جايگاه سبک¬شناختي تصويرهاي سروش اصفهاني)، زبان و ادبیات فارسی دانشگاه خوارزمی، ۳۱ (۹۵): ۲۹۰ـ۲۵۹.
۲۰. ناصرخسرو قبادیانی (۱۳۸۴). دیوان اشعار. تصحیح مجتبی مینوی و مهدی محقق. چاپ ششم. تهران: دانشگاه تهران.
۲۱. نبی¬لو، علیرضا (۱۴۰۲الف). تأثير خوانش دوگانة شعر بر ساختار دستوری، بلاغی و معنايی آن. ادب فارسی. سال سیزدهم. شمارة ۱ (۳۱): ۱۵-۳۴.
۲۲. نبی¬لو، علیرضا (۱۴۰۲ب). درآمدی بر دستور زبان شعر فارسی. قم: دانشگاه قم.
ارسال پیام به نویسنده مسئول

ارسال نظر درباره این مقاله
نام کاربری یا پست الکترونیک شما:

CAPTCHA



XML   English Abstract   Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

Mirdâr Rezâyi M. A Comparison of Language Quality and Poetic Imagery of Nasir Khusraw and Attâr. Persian Language and Literature 2025; 32 (97) :211-236
URL: http://jpll.khu.ac.ir/article-1-4399-fa.html

میردار رضایی مصطفی. مقایسه کیفیت زبان و تصویرهای شعری ناصرخسرو و عطّار. زبان و ادبيات فارسی. ۱۴۰۳; ۳۲ (۹۷) :۲۱۱-۲۳۶

URL: http://jpll.khu.ac.ir/article-۱-۴۳۹۹-fa.html



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
جلد 32، شماره 97 - ( 11-1403 ) برگشت به فهرست نسخه ها
دوفصلنامه  زبان و ادبیات فارسی دانشگاه خوارزمی Half-Yearly Persian Language and Literature
Persian site map - English site map - Created in 0.09 seconds with 40 queries by YEKTAWEB 4722