1- دانشگاه شیراز 2- دانشگاه شیراز ، mirjavad@shirazu.ac.ir
چکیده: (178 مشاهده)
شاهنامهپژوهی از آغاز یعنی سال 1294 تا پایان سال 1385 طی چند مقاله، آسیبشناسی شده است. این پژوهشها عواملی مانند گسترش کمّی مقالهها، دلایل فراز و فرود شاهنامهپژوهی و نقاط ضعف موضوعی، محتوایی و ساختاری مقالات مذکور را بررسی کردهاند. مطالعات یاد شده، به میزان نوآوری آنها در روش تحقیق، فرضیهها و نتایج تازه ـ که از مهمترین ارکان مقالۀ علمی است ـ کمتر توجه کردهاند. پژوهش حاضر به دو شاخص اساسی مقالات علمیپژوهشی تولید شده در فاصله سالهای (1386-1390) با موضوع شاهنامه و فردوسی میپردازد و نوآوری را در دو رکن اصلی این مقالات، یعنی مسأله و روش تحقیق بررسی میکند. در فاصلۀ پنج سال پایانی دهۀ هشتاد، دویست و ده مقالۀ علمیپژوهشی تولید گردیده که براساسمعیارهای علمی در نه دستۀ موضوعی طبقهبندی و سپس بر اساس شاخصههایی، میزان نوآوری و جریانسازی آنها بررسی گردیده است. از نظر کمّی دسته موضوعی: «مطالعات متنی شاهنامه»، «مقایسۀ تطبیقی شاهنامه با دیگر آثار» و «بررسی شخصیتهای شاهنامه» نسبت به دیگر موضوعات بسامد بالاتری دارند.نتایج همچنین نشان میدهد در مقایسه با دورههای قبل، از نظر کیفی نقصهای موضوعی و روششناختی در مقالههای این دورۀ زمانی کاهش یافته و دیدگاههای تازه و نگرشهای جدیدی در شاهنامهپژوهی پدیدار گردیده است. در دستۀ موضوعی «مطالعات متنی شاهنامه» به دلایل مختلفی نظیر انتشار متن منقح شاهنامه، تمرکز بیشتر بر نظریات ادبی و مطالعات تطبیقی و بینامتنی، مقالاتی تولید شده که بعضاً جریانساز شدهاند.