دوره 2، شماره 2 - ( 4-1394 )                   جلد 2 شماره 2 صفحات 51-33 | برگشت به فهرست نسخه ها


XML English Abstract Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

Falsolyman M, Hajipour M. The Spatial-Temporal Analysis of Anthropogenic Hazards Management of Mines in Iran . Journal of Spatial Analysis Environmental Hazards 2015; 2 (2) :33-51
URL: http://jsaeh.khu.ac.ir/article-1-2421-fa.html
فال سلیمان، محمود، حجی پور محمد. تحلیل فضایی ـ زمانی مدیریت مخاطرات آنتروپوژنیکی معادن در ایران. تحلیل فضایی مخاطرات محیطی. 1394; 2 (2) :33-51

URL: http://jsaeh.khu.ac.ir/article-1-2421-fa.html


1- دانشگاه بیرجند
2- دانشگاه خوارزمی ، mhajipour24@yahoo.com
چکیده:   (6877 مشاهده)

             مخاطرات در حیات بشر متأثر از دو نیروی انسانی و طبیعی ظهور و نمود مییابند. تاکنون این گونه بوده که انسان تأثیرگذارترین محرک پایابی مخاطرات و شدت‌دهی به آن بوده است. علت نقشآفرینی منفی انسان در صحنهی زیستی به عوامل عدیدهای چون ناآگاهی، قدرت عمل و واکنش پایین، توان فناوری کم، ایدئولوژیهای سلطهجویانه و رقابت باز میگردد. اما، در کل آنچه در نظام اجتماعی و مهندسی رفتار بشر (بهخصوص در برخورد با طبیعت) به شدت تابعی از آن است، نظام مدیریتی است. یکی از رفتارهای متداول و مرسوم انسانها، که در چارچوب نظام اقتصادی جای میگیرد، استخراج و بهرهبرداری از معادن است که دارای تبعات بیشماری برای اکوسیستم است. در واقع، معادن جلوهای از کنش انسان در برخورد با طبیعت هستند که روز به روز بر دامنهی فعالیتی آن افزوده میشود. ایران کشوری است که حیات اقتصادی آن در مقیاس خرد تا کلان بر پایه‌ی ذخایر عظیم معدنی مستقر در آن است. از سوی دیگر، بهرهبرداری از معادن در کشور دارای آثار گوناگون محیط زیستی است. در این تحقیق تلاش شده تا به تحلیل فضایی ـ زمانی پدیدهی انسانساخت مخاطرات محیط زیستی معادن در حال بهرهبرداری کشور، تحت عنوان مخاطرات آنتروپوژنیکی معادن پرداخته شود که به طور عمده ناشی از نظام مدیریتی است. دادههای مورد نیاز با استفاده از مطالعات اسنادی و از مرکز آمار ایران برای دو سال 1388 و 1392 گردآوری شده است. برای تجزیه و تحلیل و پاسخ پرسش تحقیق، دادهها در 5 شاخص و 16 زیرشاخص دستهبندی شدند. سپس، به تهیه‌ی‌ نقشههای توزیع درصدی معادن و فعالیتهای محیط زیستی استانها در نرم افزار GEO DaTM و استفاده از روش تصمیمگیری چندمعیاره COPRAS، مدل AHP و الگوریتم بیضوی انحراف معیار در GIS.10 اقدام شد. نتایج نشان داد به‌رغم وجود معادن در همه‌ی مناطق کشور و گسترش بهرهبرداری از آن، توجه‌ها و ملاحظه‌های لازم برای کاهش یا تعدیلسازی آثار مخرب محیط زیستی معادن دایر در کشور وجود ندارد، به ویژه این‌که در زمینهی اقتصادی کاهشدهی تخصیص سرمایه به تقویت بنیانهای «زیستسازگار» کردن معادن در پیش گرفته شده است. پدیدهی «مخاطرات آنتروپوژنیکی معادن در حال بهرهبرداری ناشی از مدیریت»، میتواند در ایجاد و تشدید مخاطرات زیست‌‌محیطی فضا نقش اساسی داشته باشد و در پهنهی سرزمینی ایران، مخاطرات آنتروپوژنیکی با سرعتی مضاعف در حال خزش به سوی کانونهای مهم جمعیتی و بسترسازی برای بحرانهای گوناگون مخاطراتی است.

متن کامل [PDF 1136 kb]   (2040 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: تخصصي
دریافت: 1395/1/22 | پذیرش: 1395/1/22 | انتشار: 1395/1/22

ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA

ارسال پیام به نویسنده مسئول


بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.

کلیه حقوق این وب سایت متعلق به سامانه نشریات علمی می باشد.

طراحی و برنامه نویسی : یکتاوب افزار شرق

© 2024 CC BY-NC 4.0 | Journal of Spatial Analysis Environmental hazarts

Designed & Developed by : Yektaweb