دوره 4، شماره 3 - ( 6-1396 )                   جلد 4 شماره 3 صفحات 34-17 | برگشت به فهرست نسخه ها

XML English Abstract Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

Tavousi T, HamidianPour M, Dahani R. A Study of Temporal Variations and Spatial Analysis of Thunderstorms and their relation with ENSO. Journal of Spatial Analysis Environmental Hazards 2017; 4 (3) :17-34
URL: http://jsaeh.khu.ac.ir/article-1-2747-fa.html
طاوسی تقی، حمیدیان پور محسن، دهانی راشد. بررسی تغییرات زمانی و تحلیل فضایی رخداد توفان‌های تندری و ارتباط آن با انسو مورد: استان سیستان و بلوچستان . تحلیل فضایی مخاطرات محیطی. 1396; 4 (3) :17-34

URL: http://jsaeh.khu.ac.ir/article-1-2747-fa.html


1- ، mhamidianpour@gep.usb.ac.ir
چکیده:   (5492 مشاهده)
هدف این پژوهش شناسایی تغییرات زمانی و پراکندگی فضایی رخداد توفان­های تندری گستره استان سیستان و بلوچستان، در مقیاس ساعتی، ماهانه، فصلی و سالانه، در دوره آماری سی ساله (2016 -1987) می­ باشد. بدین منظور از داده­های ساعتی هوای حاضر (ww) 7 ایستگاه همدید استان سیستان و بلوچستان استفاده گردید. جهت بررسی تغییرات زمانی این رویداد از روش ناپارامتریک من­کندال و شیب سن استفاده شد. ضمن اینکه ارتباط این پدیده با انسو و همچنین پراکندگی مکانی آن مورد بررسی قرار گرفت. نتایج بررسی‌ها نشان می­دهد که در مقیاس ساعتی بیشترین توفان­های تندری در ساعات 12 و 15 بعد از ظهر رخ داده است و به ندرت در شب رخ می­ دهند.به لحاظ ماهانه بیشترین بسامد توفان­های تندری متعلق به ماه مارس و می باشد. در بین فصول، فصل بهار با 756 (5/17%) رخداد بیشترین  و پاییز (5/17%) و تابستان (17%) کمترین فراوانی را دارند و همچنین در دوره­ی آماری مورد مطالعه سال 1997 با 195 و سال 1985 با 12 رخداد به ترتیب بیشترین و کمترین فراوانی را داشته است.بررسی روند تغییرات توفان­های تندری در ایستگاه های منتخب نشان می­دهد که توفان­های تندری در تمامی ایستگاه­ها به جز ایستگاه سراوان روند افزایشی دارند. این روند کاهشی در سطح 95% معنی­دار است. از دیگر نتایج این پژوهش این است که حدود 72 درصد توفان­های تندری در فاز گرم انسو (النینو) رخ می­دهد و نوسانات سالانه این پدیده مرتبط به تغییر الگوهای جوی در طی النینو می­باشد.به لحاظ آرایش مکانی بیشترین توفان­های تندری در تمامی فصول در شرق استان با مرکزیت ایستگاه­های ایرانشهر و سراوان رخ می­دهد.  این آرایش فضایی در مقیاس فصلی بدین صورت است که بیشترین توفان­های تندری تابستانه و پاییزه با منشاء حاره­ای از مرکزیت شهر ایرانشهر برخوردار است ولی در طی فصول زمستان و بهاره با منشاء برون­حاره­ای با مرکزیت شهر سراوان می­باشد
متن کامل [PDF 844 kb]   (2389 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: تخصصي
دریافت: 1396/9/30 | پذیرش: 1396/9/30 | انتشار: 1396/9/30

فهرست منابع
1. آرنس، دونالد. 2009. هواشناسی نوین مقدمه‌ای بر هوا، اقلیم و محیط. ترجمه محمدرضا بابایی ویرایش هشتم، انتشارات آییژ.
2. ابراهیم زاده، عیسی. 1388. بنیان‌های جغرافیایی جنوب شرق ایران. چاپ اول، زاهدان، انتشارات دانشگاه سیستان و بلوچستان.
3. ایران‌پور، فخرالدین؛ حجت الله یزدان پناه و علی حنفی. 1394. تحلیل همدیدی و ترمودینامیکی توفان‌های تندری در ایستگاه هواشناسی همدان. جغرافیا و مخاطرات محیطی، 13: 131 – 115.
4. برنا، رضا و احمد فاخر نسب.1391. بررسی شاخص‌های ناپایداری L.C.L، L، Li و k در وقوع توفان‌های تندری در ایستگاه دزفول. اولین همایش ملی جغرافیا، مخاطرات محیطی و توسعه پایدار، دانشگاه آزاد اسلامی اهواز، صص 42 - 33.
5. جعفرپور، ابراهیم. 1385. مبانی اقلیم شناسی. چاپ چهارم، انتشارات دانشگاه تهران.
6. جلالی، اروج؛ علی اکبر رسولی و بهروز ساری صراف. 1385. توفانهای تندری و بارشهای ناشی از آن در محدوده شهر اهر. مجله جغرافیا و برنامه ریزی، 24: 33 – 18.
7. رسولی، علی اکبر و خدیجه جوان. 1391. تحلیل روند وقوع توفان‌های رعد و برقی در نیمه غربی ایران با کاربرد آزمون‌های ناپارامتری. فصل نامه علمی – پژوهشی فضای جغرافیا، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهر، 31: 111-126.
8. سلیمانی، مختار؛ مرتضی عبدالمالکی و شیما رضایی. 1390. شناخت سازوکار همدید ایجاد بارش‌های تندری استان کردستان (مطالعه موردی:27 - 29 اردیبهشت ماه 1390 ). اولین همایش ملی جغرافیا مخاطرات محیطی و توسعه پایدار، اهواز دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز، صص 9- 1.
9. صالحی، حسن؛ حسین ثنایی نژاد و محمد موسوی بایگی. 1393. بررسی شاخص‌های ناپایداری هنگام وقوع پدیده های آب و هوایی مخرب در مشهد. جغرافیا و مخاطرات محیطی. 9: 113 – 123.
10. علیجانی، بهلول. 1381. اقلیم‌شناسی سینوپتیک. انتشارات سمت. تهران.
11. عسگری، احمد و فرشته محبی.1389. مطالعه آماری - همدیدی توفان‌های تندری در استان خوزستان. چهارمین کنفرانس منطقه‌ای تغییر اقلیم، صص 119 – 111.
12. فرج زاده، منوچهر. 1392. مخاطرات اقلیمی ایران. چاپ اول، تهران: انتشارات سمت.
13. قویدل رحیمی، یوسف؛ پرستو باغبانان و منوچهر فرج زاده اصل. 1393. تحلیل فضایی مخاطره‌ی توفان‌های تندری بهاره‌ی ایران. نشریه تحلیل فضایی مخاطرات محیطی، 3: 70 – 59.
14. کاویانی، محمدرضا و بهلول علیجانی. 1385. مبانی آب و هواشناسی. چاپ دوازدهم، تهران، انتشارات سمت،.
15. میر احمدی، اکبر. 1391. بررسی ویژگی‌های آماری توفان‌های تندری در کوهرنگ بختیاری، همایش ملی انتقال آب بین حوضه‌ای (چالش‌ها و فرصت‌ها). شهرکرد، دانشگاه آزاد اسلانی واحد شهرکرد.
16. محمدی، فرشته؛ برومند صلاحی و رسول همتی. 1391. بررسی توفان‌های تندری غرب کشور با رویکرد کاهش خسارات محصولات کشاورزی. اولین همایش ملی توسعه پایدار در مناطق خشک و نیمه خشک، ابر کوه، ایران.
17. Ackerman, A.S.; Knox, A.J. 2003. Meteorology Understanding the Atmosphere. Toronto, Ontario, Canada. Page: 467.
18. Allen, j.t. and karoly, d.j. 2013. A climatology of Australian severe thunderstorm environments 1979–2011: inter-annual variability and ENSO influence. International Journal of Climatology, 34: 81-97. DOI: 10.1002/joc.3667.
19. Changnon S. A. 2001. Thunderstorm rainfall in the conterminous United States, Bull. Amer. Meteor. Soc, 82: 1925-1940. DOI:org/101175/1520-0477.
20. Easterling, D.R. 2003. Trend in U.S. Climate during the Twentieth Century, consequences, 2: 3-12.
21. Gupta, H., Sorooshian, S.; Gao, X.; Iman, B.; Hsu, k.l.; Bastidas, L.; Li, j. and Mahani, S. 2002. The challenge of predicting flash floods from thunderstorm rainfall, The Royal society. 360: 1363-1371.
22. Kallo, A and pascual, R. 2005. Diagnosis and modeling of a summer condition storm Mediterranean pyrencs. Advances in Geosciences, 2: 273-277. DOI=10.1.1.389.1207.
23. Kandalgaonkar, S.S.; Kulkarni, J.R.; Tinmakerand, M.I.R. and Kulkarni, M.K. 2010. Land-ocean contrasts in lightning activity over the Indian region. International Journal of Climatology. 30:137–145.
24. Kendall, M.G. 1970. Rank Correlation Methods, 2nd Ed., New York: Hafner. Mann, H.B. 1945. nonparametric tests against trend, Econometrica, 13: 245-259.
25. Kulkarni, M.K.; Revadekar, J.V. and Varikoden, H. 2013. About the variability in thunderstorm and rainfall activity over India and its association with El Nino and La Nina. Nat. Hazards. 69: 2005–2019. DOI 10.1007/s11069-013-0790-z
26. Kumar, P.R. and Kamra, A.K. 2012. Variability of lightning activity in South/South east Asia during 1997–98 and 2002–03 El Nino/La Nina events. Atmospheric Research. 118: 84–102
27. Nastos, P.T.; Matsangouras, I.T. and Chronis, T.G. 2014. Spatio-temporal analysis of lightning activity over Greece - Preliminary results derived from the recent state precision lightning network. Atmospheric Research, 144: 207-217.
28. Nath, A.; Manohar, G.K.; Dani, K.K. and Devra, P.C.S. 2009. Study of lightning activity over land and oceanic regions of India .J Earth Syst Sci. 118: 467–481
29. Osmar Pinto, Jr. 2015. Thunderstorm climatology of Brazil: Enso and Tropical Atlantic. International journal of climatology, 35:871-878. DOI: 10.1002/joc.4022.
30. Pinto, O. Jr. 2015. Thunderstorms Climatology of Brazil: ENSO and Tropical Atlantic connections. International Journal of Climatology, 35: 871-878 DOI:10.1002/jec.4022.
31. Puranik, D.M. and Karekar, R.N., 2004. Classification of thunderstorms over India using multiscale analysis of AMSU-B images. J Appl Meteorol. 43: 595–611
32. Sátori, G.; Williams, E. and Lemperger, I. 2009. Variability of global lightning activity on the ENSO timescale. Atmospheric Research. 91: 500–507.
33. Wallace, M.J. 1995. Diurnal Variations in Precipitation and Thunderstorm Frequency. American meteorology society. 103: 406-419. DOI.org/10.1175/1520-0493.

ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA

ارسال پیام به نویسنده مسئول


بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.

کلیه حقوق این وب سایت متعلق به سامانه نشریات علمی می باشد.

طراحی و برنامه نویسی : یکتاوب افزار شرق

© 2024 CC BY-NC 4.0 | Journal of Spatial Analysis Environmental hazarts

Designed & Developed by : Yektaweb