دوره 11، شماره 1 - ( 3-1403 )
جلد 11 شماره 1 صفحات 96-77 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Derafshi K. The effect of Mazandaran sea level fluctuations on coastal land use with a view to the implementation of the sea frontage (case study: Babolsar city). Journal of Spatial Analysis Environmental Hazards 2024; 11 (1) : 5
URL: http://jsaeh.khu.ac.ir/article-1-3446-fa.html
URL: http://jsaeh.khu.ac.ir/article-1-3446-fa.html
درفشی خه‌بات. اثرگذاری نوسانات تراز دریای مازندران بر کاربری اراضی ساحلی با نگاهی به پیاده‌سازی حریم دریا (مطالعه موردی: شهر بابلسر). تحلیل فضایی مخاطرات محیطی. 1403; 11 (1) :77-96
پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری ، kh.derafshi@richt.ir
چکیده: (5571 مشاهده)
شهر بابلسر در مصب رودخانه بابلرود در کرانه جنوبی دریای مازندران استقرار دارد که سیمای کلی آن شامل دریای مازندران در شمال، رودخانه‌های بابلرود در مرکز و شازده‌رود در شرق، بافت مسکونی به‌همراه فضاهای باز و سبز و زمین‌های کشاورزی در جنوب شهر می‌باشد. پژوهش حاضر به رویکردی توصیفی- تحلیلی از نوع میدانی و با استفاده از داده‌های مکانی مرتبط با مسأله تحقیق در پی بررسی تأثیر نوسانات تراز آب دریا بر روی تغییرات کاربری اراضی در منطقه ساحلی شهر بابلسر است. به‌منظور استخراج خطوط ساحلی متناظر با پایین‌ترین و بالاترین تراز آب که به‌ترتیب در سال‌های 1356 (5/28- متر) و 1372 (24/25- متر)، و نیز پایین‌ترین سطح طی سه ده اخیر (31/27- متر) که در سال 1398 رخ داده است، تصاویر ماهواره‌ای و روش‌های فیلترگذاری و آستانه هیستوگرام استفاده شد. برای استخراج خط ساحل سال 1356 به‌عنوان پایین‌ترین تراز، تصویر ماهواره Landsat سنجنده MSS به‌کار گرفته شد. تصویر سنجنده TM ماهواره Landsat برای استخراج خط ساحل تیر ماه 1374 و تصویر ماهواره Sentinel-2 هم برای استخراج خط ساحل آبان 1398 استفاده شد. یافته‌های پژوهش نشان داد خط ساحل سال 1356 متناظر با پایین‌ترین تراز آب ثبت شده، در موقعیت پسروی نسبت به خط ساحل دوره بعدی قرار دارد. پس از این سال و با بالا آمدن تراز آب دریا، موقعیت خط ساحل به سمت خشکی پیشروی داشته که در سال 1374 به بیش‌ترین حد پیشروی خود رسیده است. بررسی مقدار اراضی ساحلی زیر آب رفته بر اثر بالا آمدن تراز آب دریای مازندران در طول حدود 10 کیلومتر از نوار ساحلی شهر بابلسر حاکی از آن است که 118 هکتار از این اراضی زیر آب رفته است. از سال 1374 به بعد و در نتیجه ساخت موج‌شکن‌های بندر، وضعیت فرسایش و رسوب‌گذاری در اثر تغییرات تراز آب دریا از وضعیت بکر و طبیعی خارج شده است. اگرچه عدم رعایت حریم دریای مازندران و نیز پهنه اراضی مستحدث با بالا آوردن تراز ارتفاعی زمین‌های نوار ساحلی همراه بوده است، اما اگر تراز آب دریا دوباره بالا بیاید، تخریب این تأسیسات مسکونی و تفریحی، به زیر آب رفتن آن‌ها، تهدید محدوده شهری از نظر تخلیه فاضلاب و افزایش سفره آب زیرزمینی که خود پیامدهای خطرناک بهداشتی و عمرانی را در پی دارد، دور از انتظار نخواهد بود. تعداد زیادی از هتل‌های نوار ساحلی از جمله هتل‌ها و اماکن اقامتی بابلسر در محدوده حریم دریای مازندران واقع شده‌اند.
شماره‌ی مقاله: 5
فهرست منابع
1. 1) پاکزاد، جهان‌شاه. (1379). طرح پیاده‌راه شهر بابلسر. مهندسین مشاور نقش محیط، ساری، سازمان مسکن و شهرسازی استان مازندران.
2. 2) جهاد تحقیقات آب و انرژی. (1387). مدیریت یکپارچه مناطق ساحلی کشور (ICZM)، طرح مدیریت نوار ساحلی (SMP)، مطالعات پدیده‌های دریایی مؤثر بر نوار ساحلی، گزارش تغییرات خطوط ساحلی کشور. سازمان بنادر و دریانوردی، معاونت فنی و مهندسی اداره کل مهندسی سواحل و بنادر.
3. 3) سجادی، ژیلا؛ سالاری سردری، فرضعلی؛ بیرانوندزاده، مریم؛ و بوچانی، محمد حسین. (1392). ظرفیت‌سنجی گردشگری ساحلی پایدار، مطالعه موردی: شهرستان کنگان. کاوش‌های جغرافیایی مناطق بیابانی، 1(2): 123-146.
4. 4) شجاعی نوری، علیرضا؛ جانباز قبادی، غلامرضا، و متولی، صدرالدین. (1401). تأثیر نوسانات تراز آب دریای خزر بر تغییرات مکانی خطوط ساحلی منطقه شهری نور و رویان. پژوهش‌های دانش زمین، 13(50): 21-41.
5. 5) شریفی‌کیا، محمد؛ شایان، سیاوش، و ولی، مایسا. (1396). تعیین تغییرات دینامیک خط ساحل بخش شرقی دریای خزر به کمک داده‌های چند زمانه/ چند سنجده‌ای. برنامه‌ریزی و آمایش فضا، 21(4): 122-139.
6. 6) شهابیان، پویان. (1390). بررسی نقش و اثرات گردشگری شهری در توسعه پایدار شهر؛ با تأکید بر ادراک ساکنان. فصل‌نامه آرمان‌شهر (معماری و شهرسازی)، 4(7): 121-132.
7. 7) عابدی سماکوش، محبوبه؛ فرزان، فرزام؛ دوستی، مرتضی، و هنرور، افشار. (1397). شناسایی عوامل جذب کننده و بازدارنده در توسعه گردشگری ساحلی (مطالعه موردی: گردشگران ورزشی فعال سفر کننده به مناطق ساحلی دریای خزر). آموزش علوم دریایی، 5(2): 96-108.
8. 8) عابدینی، اصغر؛ ساکت حسنلویی، میثم، و اظهری، علی. (1399). توسعه گردشگری طبیعی (ساحلی) با رهیافت تقویت پایداری منظر طبیعی مطالعه موردی: محدوده سد حسنلو نقده. برنامه‌ریزی و توسعه گردشگری، 9(1): 107-122.
9. 9) فلاح‌فرید، سیده شهلا؛ حسیبی، علیرضا؛ امین‌زاده، بهناز، و دهدار درگاهی، محمد. (1390). ارایه اصول و راه‌کارهای طراحی جهت توسعه گردشگری پایدار در مناطق ساحلی نمونه موردی سواحل کیاشهر. اولین همایش بین‌المللی مدیریت گردشگری و توسعه پایدار، دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرودشت.
10. 10) ملک، جواد، و قانقرمه، عبدالعظیم. (1384). همزیستی مسالمت‌آمیز با نوسانات آب دریای خزر به‌منظور توسعه پایدار سواحل ایران (مطالعه موردی: ساحل جنوب شرقی). پژوهش‌های جغرافیایی، 37(54): 1-11.
11. 11) مهندسین مشاور سازه‌پردازی ایران؛ (1383). مطالعات طرح مدیریت یکپارچه مناطق ساحلی کشور: مطالعه تعریف و تعیین محدوده مناطق ساحلی کشور، سازمان بنادر و دریانوردی، تهران.
12. 12) مهندسین مشاور مآب؛ (1388). طرح جامع مدیریت یکپارچه مناطق ساحلی ایران، گزارش برآیند مطالعات، 228 صفحه.
13. 13) میرکتولی، جعفر؛ قدمی، مصطفی؛ مهدیان بهنمیری، معصومه؛ و محمدی، سحر. (1390). مطالعه و بررسی روند گسترش کالبدی - فضایی شهر بابلسر با استفاده از مدل‌های آنتروپی شانون و هلدرن. چشم‌انداز جغرافیایی (مطالعات انسانی)، 6(16): 115-133.
14. 14) یمانی، مجتبی؛ مقیمی، ابراهیم؛ معتمد، احمد؛ جعفربیگلو، منصور، و قاسم لرستانی. (1392). بررسی تغییرات سریع خط سـاحلی بـه روش تحلیل نیمرخ‌های متساوی‌البعد. پژوهش‌های جغرافیای طبیعی، 5(2):1-20.
15. 15) یوسفی روشن، محمد رضا، و کردوانی، پرویز. (1392). نوسان سطح آب و کارایی حریم دریای خزر (خط ساحلی محدوده شهرستان بابلسر). پژوهش‌های دانش زمین، پیاپی 14: 1-16.
16. 16) Alesheikh, A.A., A. Ghorbanali, and N. Nouri. (2007). Coastline change detection using remote sensing. International Journal Science Technology, 4(1): 61-66.
17. 17) Dube, K., G. Nhamo, and D. Chikodzi. (2021). Rising sea level and its implications on coastal tourism development in Cape Town, South Africa. Journal of Outdoor Recreation and Tourism, 22: 12-35.
18. 18) Firoozfar, A., N. Edward, and A.P. Bromhead. (2012). Caspian Sea level change impact regional seismicity. Journal of Great Lakes Research, 38(I.4): 667-672.
19. 19) Jarratt, D. and N.J. Davies. (2020). Planning for climate change impacts: coastal tourism destination resilience policies. Tourism Planning and Development, 17(4): 423-4440.
20. 20) Lithgowac, D., M.L. Martínezb, J.B. Gallego-Fernández, R. Silva, D.L. Ramírez-Vargasc. (2019). Exploring the co-occurrence between coastal squeeze and coastal tourism in a changing climate and its consequences. Tourism Management, 74: 43-54.
21. 21) Mycoo, M. (2014). Sustainable tourism, climate change and sea level rise adaptation policies in Barbados. Natural Resources Forum, 38: 47–57.
22. 22) Nidhinarangkoon, P., S. Ritphring, and K. Udo. (2020). Impact of sea level rise on tourism carrying capacity in Thailand. Marine Science and Engineering, 104(8): 1-10.
23. 23) Ruiz-Ramirez, J.D., (2023). Vulnerability and sea level rise in the coastal tourism city of Playa del Carmen, Quintana Roo, Mexico. Open access peer-reviewed chapter - online first. Submitted: 01 August 2023 Reviewed: 09 October 2023 Published: 11 November 2023, DOI: 10.5772/intechopen.113390.
24. 24) Sagoe-Addy, K., and K. Appeaning Addo. (2013). Erratum to: Effect of predicted sea level rise on tourism facilities along Ghana’s Accra coast. Coastal Conservation, 17(1): 155-166.
25. 25) Scott, D., M.C. Simpson, and R. Sim. (2012). The vulnerability of Caribbean coastal tourism to scenarios of climate change related sea level rise. Journal of Sustainable Tourism, 20(6): 883-898.
26. 26) Tai-Wen, H., L. Tsung-Yi, and T. I-Fan. (2007). Human Impact on Coastal Erosion in Taiwan, Florida, West Palm Beach. Journal of Coastal Researches, 4(23): 961-973.
27. 27) Yang, J., Y. Ge, Q. Ge, J. Xi, and X. Li. (2016). Determinants of island tourism development: The example of Dachangshan Island. Tourism Management, 55: 261-271.
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 | این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
