سیامک یاری، زهرا شجاعی، سمانه خدابنده لو، سپیده سعیدی،
دوره 7، شماره 2 - ( 4-1399 )
چکیده
جنتامایسین آنتیبیوتیکی است که به‌طور وسیعی علیه عفونتهای گرم‌منفی استفاده میشود. اما کاربرد کلینیکی آن به علت مسمومیت کلیوی محدود شدهاست. استرس اکسیداتیو نقش مهمی در مسمومیت القاشده با جنتامایسین دارد. مطالعات نشان داده است که میوه گیاه نسترن کوهی دارای اثرات آنتی‌اکسیدانی، ضدجهشی و ضدسرطانی است. هدف از این مطالعه، بررسی تاثیر حمایتی عصاره میوه نسترن کوهی بر مسمومیت کلیوی القا شده با جنتامایسین در رَتها است. سی سر رَت نژاد ویستار به پنج گروه تقسیم شدند که شامل: گروه اول (گروه کنترل): 1 میلی‌لیتر نرمال سالین به شکل دهانی، گروه دوم: 100 میلیگرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن جنتامایسین به صورت درون صفاقی، گروه سوم: 200 میلیگرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدنی عصاره میوه نسترن کوهی و به دنبال آن 100 میلیگرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدنی جنتامایسین، گروه چهارم: 400 میلیگرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدنی عصاره میوه نسترن کوهی و به دنبال آن 100 میلیگرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن جنتامایسین و گروه پنجم: دریافت 400 میلیگرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدنی عصاره میوه‌ی نسترن کوهی به تنهایی و به صورت دهانی. نفروتوکسیسیتی بوسیله میکروسکوپ نوری از لحاظ هیستوپاتولوژیکی بررسی شد و از نظر بیوشیمیایی سطح اوره و کراتینین سرم خون مورد ارزیابی قرار گرفت. وزن نسبی کلیه در گروه تیمار با جنتامایسین نسبت به گروه کنترل، به شکل معنیداری (p<0.05) افزایش یافت، درحالی‌که افزودن عصاره نسترن کوهی، شاخص وزن نسبی کلیه را به نزدیک سطح کنترل کاهش داد. در حیواناتی که با جنتامایسین تیمار شده بودند، سطح اوره سرمی و کراتینین نسبت به گروه کنترل به شکل معنیداری (p<0.001) افزایش یافت. در صورتی‌که تیمار همزمان با عصاره نسترن کوهی با دوز بالا (400 میلیگرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن) و جنتامایسین، شاخصهای بیوشیمیایی نشانگر مسمومیت کلیوی را که شامل اوره و کراتینین بودند را به شکل معنیداری کاهش داد. بررسی هیستومورفولوژیکی، نکروز و غیراپی‌تلیالی‌شدن سلولهای لوله پیچیده نزدیک واقع در قشر کلیه استازیس گلومرولی و ارتشاح سلولهای التهابی به قشر کلیهها را در نتیجه تیمار با جنتامایسین نشان داد. این درحالی است که تیمار همزمان با عصاره نسترن کوهی و جنتامایسین، تخریب بافتی را کاهش داد. این مطالعه نشان داد که عصاره نسترن کوهی اثر حمایتی بر تخریب کلیوی القاشده با جنتامایسین دارد. لذا، این مکمل به عنوان یک آنتیاکسیدانت تخریب کلیوی ناشی از تیمار با جنتامایسین را کاهش داد.
.
