نادر چاپارزاده، رویا سعیدی فر، لیلا زرندی میاندوآب، محمد پاژنگ،
دوره 4، شماره 2 - ( 6-1396 )
چکیده
در سالهای اخیر، دخالت نیتریک اکساید در فرایندهای مختلف گیاهی از جمله تقلیل اثر مخرب تنش ها مشخص شده است. در محیط شور گیاهان با تنش ثانویه اکسیداتیو مواجه می شوند. این آزمایش برای ارزیابی تأثیر کاربرد خارجی سدیم نیترو پروساید (SNP) به منزلۀ دهندۀ نیتریک اکساید (NO) در تقلیل اثر اکسیداتیو شوری روی اسپندک (.Zygophyllum fabago L) طراحی شد. SNP (200 میکرومولار) به محیط کشت گیاهان در وضعیت شور (200 و 400 میلیمولار NaCl) و غیر شور اضافه شد. رشد، نشانگرهای تنش اکسیداتیو (شاخص پایداری غشای سلولی و غلظت پراکسید هیدروژن)، فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان (پراکسیداز و کاتالاز) و همینطور محتوای برخی ترکیبات آنتی اکسیدان (فلاونوییدها و کاروتنوییدها) تعیین شدند. شوری موجب کاهش معنیدار وزن خشک اندام های هوایی و ریشه شد ولی فعالیت آنزیمهای پراکسیداز و کاتالاز را افزایش داد. شوری زیاد موجب افزایش محتوای پراکسید هیدروژن و کاهش میزان کاروتنوییدها در برگها شد. کاربرد برونزای NO در محیط شور موجب افزایش رشد، شاخص پایداری غشا و محتوای فلاونوییدها و کاروتنوییدها شد. کاربرد SNP در محیط شور موجب کاهش معنی دار پراکسید هیدروژن و همین طور فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان تحت مطالعه در برگ ها شد. داده ها حاکی از آن هستند که همکاری سیستم های آنتی اکسیدان اسپندک برای فایق آمدن بر شوری تأثیر می گذارد. همچنین، از داده ها برمی آید که کاربرد خارجی NO برای تقلیل اثر اکسیداتیو شوری در گیاه اسپندک مفید است.