23 نتیجه برای فلور
فرخ قهرمانی نژاد، عطیه نژادفلاطوری،
دوره 3، شماره 1 - ( 3-1395 )
چکیده
از آنجایی که سیستم رده بندی APG که مبتنی بر مطالعات جامع تبارشناختی است با اقبال خوبی مواجه شده است، تطبیق رده بندی تیره ها و سرده های فلور ایران با این سیستم ضروری به نظر می رسد. تغییرات متعددی در محدودۀ تیره ها و راسته ها در این سیستم در مقایسه با سایر سیستم ها ایجاد شده است ولی در اینجا تلاش شده است تا منحصراً بر تغییراتی تاکید شود که در مورد گیاهان موجود در فلور ایران است به خصوص در مقایسه با مجموعۀ فلورا ایرانیکا و مجموعۀ فلور ایران. در این مقاله در مجموع 132 تیره برای ایران ذکرشده است که 22 تیره در مجموعۀ فلورا ایرانیکا دیده نمی شود. 21 تیره نیز از تیره های ذکرشده در فلورا ایرانیکا برای ایران بر اساس رده بندی APG IV در تیره های دیگر ادغام شده اند. براین اساس فلور نهاندانگان ایران دارای حدود 8012 گونه از حدود 1234 سرده (جنس) است که در 132 تیره (خانواده) از 39 راسته جای می گیرند. با احتساب بازدانگان (17 گونه)، سرخس ها (60 گونه) و خزه ها (534 گونه) تعداد گونه های گیاهی ایران به حدود 8628 گونه می رسد. تیره های بزرگ ایران از نظر تعداد گونه به ترتیب تیرۀ باقلائیان (1401 گونه) و تیرۀ کاسنیان (1234 گونه) و از نظر تعداد سرده تیرۀ کاسنیان، تیرۀ گندمیان، تیرۀ کرفسیان و تیرۀ باقلائیان هستند. از نظر تعداد تیره، بزرگ ترین راستۀ ایران راستۀ میخک سانان است. بزرگ ترین سرده های ایران نیز سردۀ گون (Astragalus) با حدود 830 گونه و هزارخار (Cousinia) با حدود 280 گونه است. در دو نسخه اخیر APG ترتیب خطی از تیره ها نیز برای استفاده مسئولین هرباریوم ها ارائه شده است.
احسان حسینی، مصطفی اسدی،
دوره 3، شماره 2 - ( 6-1395 )
چکیده
در این مقاله Silene ghahremaninejadii از تیره میخکیان (Caryophyllaceae) به عنوان یک گونه جدید، بر اساس تفاوتهای چشمگیر در صفات رویشی و زایشی خود با نزدیکترین گونه های موجود، یعنی S. marschallii و S. ruprechtii شرح داده شده است. گونه جدید دارای قاعده فشرده، برگ ها و دمگل بدون کرک، کاسه استوانه ای فاقد کرک در سطح داخلی، گلبرگ شکافته به صورت عمیق و فاقد فلس های تاجی و میله پرچم بدون کرک است. در این مقاله همچنین فرضیهای در مورد روند گونهزایی آن پیشنهاد شده است.
عباس قلی پور، معصومه گلشاهی،
دوره 3، شماره 3 - ( 9-1395 )
چکیده
طی بازنگری گونه های یکسالۀ جنس Silene در ایران، نمونه های جالب توجهی مشاهده شدند که تاکنون به طور رسمی از ایران گزارش نشدهاند. در این مقاله S. nocturna از بخشScorpioideae به منزلۀ گزارشی جدید و S. gallica از بخشLasiocalycinae از رویشگاه های جدید به گونه های سومین جنس بزرگ فلور ایران افزوده می شوند. شرح کامل هریک از گونه ها، توزیع جغرافیایی در ایران و تصاویر آنها ارائه میشود.
مهدیه جعفری پاریزی، سعید افشار زاده، حمید رضا عکافی، شبنم عباسی،
دوره 4، شماره 3 - ( 9-1396 )
چکیده
جهت بررسی درمنه زارهای استان اصفهان، دو مرتع خروسگلو در جنوب غربی و اشن در غرب استان انتخاب شد. این مراتع، مناطق کوهستانی با اقلیم نیمه خشک هستند. در منطقة گردنة خروس گلو، 68 گونه متعلق به 50 سرده و 24 تیره شناسایی شد و اشکال رویشی شامل 39 درصد همیکریپتوفیت، 27 درصد تروفیت، 19 درصد کامفیت، 13 درصد ژئوفیت و 2 درصد فانروفیت بودند.کوروتیپ های منطقة خروسگلو متشکل از 56 گونه متعلق به ناحية ايران و توراني، چهار گونه مربوط به نواحي اروپا سيبري- ايران و توراني- مديترانه اي، سه گونه متعلق به نواحي اروپا سيبري- ايران و توراني، دو گونه متعلق به نواحي ايران و توراني- مديترانهاي، 1 گونه مربوط به نواحي ايران و توراني- صحرا سندي- مدیترانه‌ای، يك گونه مربوط به نواحي ايران و توراني- صحرا سندي و يك گونه جهانی بودند. در منطقة اشن، 88 گونه متعلق به 67 سرده و 29 تیره شناسایی شد. همی کریپتوفیت ها 39 درصد، تروفیت ها 28 درصد، ژئوفیت ها 17 درصد، کامفیت ها 15 درصد و فانروفیت ها 1 درصد سهم فلور منطقه را شامل شدند. تعداد 73 گونه متعلق به ناحيه ايران و توراني، هفت گونه متعلق به نواحي اروپا سيبري- ايران و توراني، چهار گونة متعلق به نواحي ايران و توراني- مديترانه اي، 3 گونة مربوط به نواحي اروپا سيبري- ايران و توراني- مديترانه اي و يك گونة جهانی شناسایی شد. تعداد دو گونه برای اولینبار از استان اصفهان گزارش شد. با توجه به تشابه زیاد فلورهای دو منطقه که در نتیجة مشابهت عوامل تأثيرگذار محیطی است باید سیاست مدیریتی واحدی برای پوشش گیاهی درمنه زارهای استان اصفهان اتخاذ كرد.
مینا خراسانی، شهریار سعیدی مهرورز، شاهین زارع،
دوره 5، شماره 3 - ( 9-1397 )
چکیده
Allium ampeloprasum به عنوان یک آرایه جدید برای فلور ایران گزارش میشود. اين گونه از نظر ریخت شناسی بسیار شبیه به گونه هایAllium atroviolaceum و Allium iranicum است. ريخت شناسی این گونه با دو گونه نزدیک‌آن مقایسه و توضیحاتی در مورد رابطه خویشاوندی آنها ارایه می شود. شرح کامل، تصاویر گياه در رويشگاه طبیعی و نقشه پراکنش آن در ايران نيز نمایش داده می شود. علاوه براین، لکتوتیپ گونه A. atroviolaceum در این مطالعه معرفی می گردد.
فریده عطار، ولی الله مظفریان، منصور میرتاج الدینی،
دوره 5، شماره 3 - ( 9-1397 )
چکیده
گونه Cousinia elymaitica به عنوان گونه جدید از غرب ایران گزارش میشود. این گونه به واسطه شکل رویشی، گلبرگ های ارغوانی و برگ‌های ساقه آغوش در بخشه Pugioniferae قرار دارد. نزدیک ترین خویشاوند آن، C. macroptera است. نقشه پراکنش به همراه تصاویری از این گونه ارائه شده است.
منیژه پاکروان، سحر مرادپور، عزیزاله جعفری،
دوره 5، شماره 4 - ( 10-1397 )
چکیده
پوشش گیاهی یکی از مهمترین اجزای اکوسیستم های طبیعی است که علاوه بر بیان شرایط رویشی، معرف شرایط محیطی حاکم بر آن نیز است. بررسی تنوع گونه‌های گیاهی کشور به عنوان بستری لازم برای مطالعات بوم‌شناختی، مرتع‌داری، آبخیزداری، بانک ژن گیاهی، کشاورزی و دارویی از اهمیت قابل توجه‌ای برخوردار است. از طرفی شناسایی گونه‌های گیاهی مناطق مختلف امکان انجام مطالعات بعدی در زمینه‌های مختلف علوم زیستی را فراهم می‌کند. در این پژوهش فلور منطقه تنگ سرخ در شهرستان بویراحمد از استان کهگیلویه و بویراحمد مورد بررسی قرار گرفته است. منطقه مورد بررسی به وسعت 5000 هکتار در30 کیلومتری شرق یاسوج قرارگرفته است. بلندترین ارتفاع آن 2800 و کمترین آن برابر1800 متر از سطح دریا است. این پژوهش با کسب اطلاعات لازم منطقه جهت مطالعه گیاگانی آغاز شد. گیاهان منطقه جمع آوری و پس از پرس، نمونه‌های هرباریومی تهیه و در هرباریوم دانشگاه الزهرا با استفاده از منابع فلور شناسایی شدند. نتایج این بررسی نشان داد که در منطقه تنگ سرخ 46 تیره، 145 سرده و172 گونه وجود دارد که شامل 97/6 درصد فانروفیت‌ها، 23/5 درصد کامفیت‌ها، 60/43 درصد همیکریپتوفیت ها، 95/13درصد ژئوفیت‌ها، 24/48درصد تروفیتها هستند. اکثرگونه های منطقه به ناحیه رویشی ایرانو-تورانی با 65/69 درصد از فلور منطقه تعلق دارند. 23 گونه انحصاری، 20 گونه نادر،30 گونه دارویی و22 گونه سمی از172 گونه معرفی شدند. 15 گونه برای اولین بار از این استان گزارش شده اند.
محمد مهدی دهشیری، معصومه سپهوند، اکرم رشنو،
دوره 5، شماره 4 - ( 10-1397 )
چکیده
اين پژوهش با هدف شناسايي گونه‌هاي گياهي، معرفي فلور و پراكنش جغرافيايي گياهان منطقه چغلوندی در استان لرستان انجام گرفت. منطقه مذکور با مساحت 2000 هکتار در شمال استان لرستان واقع بوده كه مقدار بارندگی سالانه 79/481 میلی‌متر و متوسط دمای سالانه 32/15 درجه سانتی‌گراد است. روش جمع آوری گیاهان منطقه مذکور، روش مرسوم مطالعات گیاگانی بود. نمونه‌های گیاهی از نقاط مختلف منطقه بین ارتفاع 1500 تا 2800 متر در طی دو فصل رویشی بین سالهای 1391-1390 جمعآوری شدند. شکل زیستی گونه‌هاي گياهي با استفاده از روش رانکیه مشخص شد. جایگاه این منطقه از نظر طبقه‌بندي جغرافیایی بر اساس پراکنش جغرافیایی و منابع مورد بررسی قرار گرفت. از 206 گونه گیاهی آوندی شناسایی شده در منطقه چغلوندی 2 گونه نهانزاد آوندی، 183 گونه دولپه‌ای و 21 گونه تک‌لپه‌ای حضور دارند. این گونهها به 55 تیره و 142 سرده تعلق دارند. تيره هاي بزرگ از نظر تعداد گونه به ترتيب عبارتند از: تیره باقلائیان Fabaceae (07/14 درصد)، تیره کاسنیان Asteraceae (16/11 درصد) و تیره نعنائیان Lamiaceae (68/10 درصد). تروفیتها با 78 گونه (86/37 درصد) فراوان‌ترین شکل زیستی هستند. 102 گونه (51/49 درصد) متعلق به ناحیه ايرانی-توراني هستند؛ از این تعداد 12 آرایه انحصاری ایران است، كه در میان آنها پراکنشCousinia khorramabadensis Bornm. به استان لرستان محدود میشود.
ابراهیم حسین نجدگرامی، پیتر بوسیر،
دوره 6، شماره 2 - ( 5-1398 )
چکیده
روش Community Level Physiological Profiles (CLPP) از جمله روشهای نوین در ارزیابی تنوع و فعالیت متابولیکی باکتریها در اکوسیستمها است. بر اساس نتایج تحقیقات انجام شده، پلی بتا هیدروکسی بوتیرات (PHB) به عنوان یک عامل بیوکنترل، باعث افزایش تنوع باکتریایی در سیستم گوارش برخی از گونه های آبزی شده است. در این تحقیق تاثیر استفاده از PHB و ترکیب دو گونه از باکتری تجزیه کننده آن از سرده Acidovorax در 4 تیمار تحقیقاتی (کنترل، ترکیب دو باکتری تجزیه کننده، % 2 PHB و ترکیب دو باکتری + %2 PHB) بر فعالیت متابولیکی باکتریهای قابل کشت بی هوازی ، در بچه ماهیان تاسماهی سیبری با روش CLPP بررسی شد. نتایج نشان داد که پتانسیل فعالیت باکتریهای بی هوازی در تیمار2% PHB نسبت به سایر تیمارها متفاوت است و استفاده از این بیوپلاستیک باعث افزایش فعالیت متابولیکی باکتریهای بی هوازی در انتهای روده می شود. همچنین نتایج نشان داد که باکتریهای بی هوازی انتهای روده در بچه ماهیان تغذیه شده با این تیمار، دارای بالاترین فعالیت متابولیکی بر روی منابع کربنی اسید آمینه، کربوهیدرات و کربوکسیلیک اسیدها در میکروپلت ها بودند. نتایج این تحقیق نشان داد که استفاده از 2% PHB باعث افزایش فعالیت متابولیکی باکتریهای بی هوازی انتهای روده می شود و اضافه کردن باکتریهای تجزیه کننده آن بنا به دلایل نامعلوم تاثیری در افزایش این فعالیت ندارد.
سید رضا صفوی،
دوره 6، شماره 3 - ( 7-1398 )
چکیده
Scorzonera incisa که گیاهی انحصاری ترکیه محسوب میشده است، از استان آذربایجان غربی در شمال غرب ایران جمعآوری گردیده و برای اولین بار از کشور گزارش میشود؛ این گونه بسیار شبیه به Scorzonera calyculata است که در نیمه غربی ایران و شرق عراق پراکنش دارد ولی به دلیل شکل خاص فندقه از آن جدا میشود. در این مقاله شرح، تصویر نمونه هرباریومی و نقشه پراکنش این گونه ارایه میشود.
سحرناز راکی زاده، فریده عطار، آرش ستوده،
دوره 6، شماره 3 - ( 7-1398 )
چکیده
ریخت شناسی فندقه در Centaurea در 49 آرایه مطالعه شده است. در این بررسی برای جداسازی بخش ها، 19 صفت تشخیصی ارائه شده است. بر اساس این صفات بعضی بخش ها، مانند بخش Cyanus با داشتن ناف کرک دار از بقیه بخش ها جدا می شوند. با وجود اختلافات زیاد، C. leuzeoides و C. gilanica در بخش Psephelloideae قرار گرفتند، که بخشی شامل گونه های با تفاوت های زیاد است. همچنین C. albonitens در مقایسه با سایر گونه های بخش Phaeopappus از ویژگی های متفاوتی برخوردار است، به عنوان مثال ویژگی هایی مانند رنگ پاپوس و نسبت طول پاپوس به طول فندقه از سایر گونه های بخش جدا شده است. همچنین در بخش Cynaroides اختلافات زیادی در صفات ریختی گونه C. phlomoides در مقایسه با دیگر گونه های Centaurea مشاهده شد. این گونه بر اساس صفاتی چون پاپوس کوتاه و طول ناف از بقیه گونه های این بخش جدا می شود. بنابراین، براساس یافته های این تحقیق، صفات ریختی فندقه فقط می توانند برای جدایی آرایه ها در سطح گونه مورد استفاده قرار گیرند. در این مقاله، کلید شناسایی بخش ها و همچنین عکسهای فندقه در آرایه های انتخابی ارائه شده است.
زهره طغرانگار، مهناز وفادار،
دوره 7، شماره 1 - ( 1-1399 )
چکیده
مطالعه فلوریستیکی از موثرترین روش‌ها برای آگاهی از ظرفیت‌های زیستی و نیز مدیریت و حفاظت از ذخایر ژنتیکی گیاهی در سیستم‌های اکولوژیکی است. شهرستان زنجان منطقه‌ای کوهستانی با وسعتی برابر6763 کیلومترمربع و با میانگین ارتفاع 1663 متر از سطح دریا است. مناسب بودن شرایط بوم شناختی، رویشگاه‌های متنوع و منابع آبی مناسب دلیل تنوع مطلوب پوشش گیاهی در این شهرستان است. برای بازنمایی تنوع گونه‌های درختی و درختچه‌ای چوبی در این شهرستان، بخش مرکزی آن با وسعت 2/2600 کیلومترمربع انتخاب شد. به‌منظور شناسایی گونه‌های گیاهی درختی و درختچه‌ای، بررسی شکل رویشی و کورولوژی این گیاهان، نمونه‌های درختی و درختچه‌ای این منطقه با روش مرسوم مطالعات فلوریستیک جمعآوری و با استفاده از منابع معتبر آرایه شناسی گیاهی شناسایی شدند. نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که در منطقه مورد مطالعه 122 گونه درختی و درختچه‌ای چوبی متعلق به 76 سرده و 39 تیره گیاهی وجود دارد. تیره‌های گل سرخیان با 29 گونه و زیتونیان با 9 گونه در مجموع 15/31 درصد از کل گونهها را شامل میشوند. مزوفانروفیت‌ها (7/37 درصد) و میکروفانروفیت‌ها (79/32 درصد) شکل‌های زیستی غالب منطقه به روش رانکیه هستند. عناصر رویشی ایرانی- تورانی از مهمترین گروه‌های کورولوژیک موجود در منطقه بر اساس دیدگاه زهری بوده است. در منطقه مورد مطالعه، Prunus lycioides به عنوان یکی از گونه‌های انحصاری ایران شناسایی گردید.
مهناز جنگی، آزاده محمدقلی، عادله دیوسالار،
دوره 7، شماره 2 - ( 4-1399 )
چکیده
در این مطالعه از نانوذرات اکسید روی سنتزشده با عصاره پودر قهوه که دارای سازگاری با محیط زیست بوده و در انجام فرایند واکنش، هیچگونه مواد سمی و مضری تولید نمیکند، استفاده شده است. تعامل نانوذرات اکسید روی با DNA تیموس گوساله با استفاده از روشهای مختلف طیف سنجی مرئی فرابنفش، فلورسانس و تکنیک دورنگ نمایی حلقوی مورد بررسی قرار گرفت. دادههای طیف سنجی مرئی فرابنفش نشان داد که با افزایش غلظت نانوذرات اکسید روی، شدت جذب DNA نیز افزایش مییابد و این افزایش در نانوذرات اکسید روی سنتزسبز در دمای اتاق و فیزیولوژیک انجام شد. نشر فلورسانس اتیدیوم بروماید نشان داد که با افزایش نانوذره اکسید روی شدت نشر کاهش مییابد که نشاندهنده ورود نانوذره به ساختار DNA است. همچنین دادههای دورنگ نمایی حلقوی نشان داد که اکسید روی سنتزشده باعث تغییر ساختاری در DNA میشود. نانوذره اکسید روی سنتزسبز میتواند به DNA متصل شده و سبب ایجاد تغییر در ساختار DNA شود که میتواند جایگزین نانوذره اکسید روی شیمیایی شود.
فریده عطار، حسین معروفی، منصور میرتاج‌الدینی، آرش ستوده،
دوره 9، شماره 2 - ( 6-1401 )
چکیده
دو گونه جدید از سرده کوزینیا شرح داده می شود. کوزینیا برنمولریانا از غرب ایران که بر اساس بعضی صفات کلیدی مانند تعداد گل و برگک و شکل گلآذین در بخشه هاوسکنختی قرار می گیرد. این گونه با گونه نزدیکش یعنی کوزینیا هاوسکنختی و کوزینیا کرکسنسیس مقایسه می شود. دومین گونه جدید به نام کوزینیا سمناننسیس از شمال شرق ایران شرح داده می شود که بر اساس صفاتی چون تعداد گل، ساقه بالدار و شکل برگک در بخشه استنوسفاله قرار می گیرد و با نزدیکترین خویشاوندان خود یعنی گونه های کوزینیا الکسینکوانا و کوزینیا گلوکوپسیس مورد مقایسه قرار می گیرد. عکس های این گونه ها و نقشه های پراکنش ارایه می شوند.
عاطفه شهرکی، خانم مریم محمدی سیچانی، خانم منیره رنجبر،
دوره 9، شماره 3 - ( 9-1401 )
چکیده
باکتریهای ریزوسفری از جمله میکروارگانیسمهای مفید خاکزی هستند که باعث بهبود رشد گیاهان میشوند. این باکتریها با سازوکارهای مختلفی مانند تولید فیتوهورمونهای مختلف و توانایی انحلال فسفات رشد گیاهان افزایش میدهند. هدف از این مطالعه بررسی اثر باکتریهای ریزوسفری بر رشد Carthamus tinctorius به منظور بهبود شاخصهای فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی آن بود. پنج گونه باکتری ریزوسفری با دانه گیاه گلرنگ آغشته شدند و پس از کاشت دانه ها، شاخصهای فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی گیاه شامل میزان تولید اکسین، انحلال فسفات، رنگدانه‌های فتوسنتزی، پرولین و مالوندیآلدهید مورد سنجش قرار گرفتند. این تحقیق بهصورت آزمون فاکتوریل با طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار انجام گرفت. آنالیز واریانس دادهها پردازش شد و مقایسه میانگینها با آزمون دانکن مطالعه قرار گرفت. براساس یافتههای بهدست آمده در این پژوهش، بیشترین وزن تر ساقه، وزن خشک و تر ریشه به ترتیب در تیمار با باکتری Pseudomonas fluorescens (اکسین 55/23 میکروگرم بر میلیلیتر) و باکتری Bacillus muralis (اکسین 27/22 میکروگرم بر میلیلیتر) مشاهده شد. همچنین مشخص گردید همه باکتریها نسبت به شاهد تأثیر افزایشی بر جوانه‌زنی دانه‌ها داشتند. بیشترین مقدار مالوندیآلدهید در تیمار با باکتری Bacillus albus حاصل شد و میزان مالوندیآلدهید در تیمارهای با تولید بالای اکسین کاهش یافت. به طور کلی یافتههای حاصل از این پژوهش نشان داد که تیمار دانه گلرنگ با باکتریهای ریزوسفری میتواند تأثیر معناداری بر تحریک رشد این گیاه داشته باشد و باعث بهبود رشد کمی و کیفی این گیاه شود.
اصغر زمانی،
دوره 9، شماره 3 - ( 9-1401 )
چکیده
در این پژوهش، برای اولین بار به بررسی صفات ریزریخت‌شناسی سطح بذر در 15 آرایه، متشکل از 22 نمونه از سرده گلابی (Pyrus L.) با استفاده از میکروسکوپ الکترونی نگاره (SEM) و میکروسکوپ دیجیتالی DinoLite (DM) در ایران پرداخته شده است. به منظور ارزیابی اثرات احتمالی فاکتورهای اکولوژیکی، نمونه‌های بذر متعددی از برخی از گونه‌های پرپراکنش مورد مطالعه قرار گرفت. پس از جمعآوری نمونه‌های مختلف گلابی از نقاط مختلف پراکنش آنها در یک بازه زمانی حدوداً 10 ساله، شناسایی آنها با استفاده از ابزارهای مختلف گیاه‌شناسی، بخصوص نمونه‌های تیپ و منابع گیاه‌شناسی انجام گرفت. سپس با مشاهده سطح بذرها، صفات کیفی (مثل شکل و تزئینات سطح بذر شامل انواع لان‌دار، مشبک، منفذدار، برجسته، مخطط و موّاج) و کمّی (مثل ابعاد بذر، ابعاد سلول‌های سطح بذر و ضخامت دیواره‌های بین سلول‌ها) مختلفی مشخص و مورد ارزیابی قرار گرفتند. تحلیل آماری دادهها با استفاده از نرم‌افزار SPSS انجام گرفت. نتایج به دست آمده از این مطالعات حاکی از تنوع بالای صفات سطح بذر حتی در بین افراد یک گونه است. این نتیجه‌گیری مشابه بسیاری از نتایج به دست آمده با راهکارهای متفاوت، مؤید پیچیدگی آرایه‌شناختی این سرده است. با این حال، برخی صفات توصیفی مثل شکل، ابعاد، نوع تزئینات سطح بذر، ابعاد سلول‌های سطح بذر و ضخامت دیواره بین سلول‌های سطحی، برای اولین بار برای این سرده گزارش میشود.
محمود بیدارلرد، محمد دهدار درگاهی، عادل جلیلی،
دوره 10، شماره 1 - ( 3-1402 )
چکیده
گونه Solanum chenopodioides، به عنوان گزارش جدیدي براي فلور ایران از نواحی ساحلی دریای کاسپین، استان گیلان، معرفی میشود. این گونه در پارک ملی خشکی-دریایی بوجاق روي تل‌های ماسه‌ای موج شکن و به همراه سایر گیاهان ساحلی ماسهدوست میروید. این گیاه به کلاد Morelloid تعلق دارد. به واسطه شکل رویشی نیمه درختچه، حاشیه کامل برگ‌ها، دو رنگ بودن بخش میانی گلبرگ‌ها و ستههای مات، از گونه خویشاوند خود، S. nigrum قابل تشخیص است. S. chenopodioides بومی آمریکای جنوبی است. به عنوان علف هرز در بیشتر خشکی‌های زمین پراکنده شده است. این گونه برای فلور ایران به عنوان گونه بیگانه محسوب میشود. حمل و نقل کالا به ویژه پشم گوسفند به نقاط مختلف جهان، یکی از راه‌‌‌های پراکنش این گونه است. در این مقاله علاوه بر ارائه چند تصویر از گیاه، نکاتی نیز درباره پراکندگی و بوم‌شناسی این گونه ارائه میشود. گزارش گونه‌های بیگانه متعدد از پارک ملی بوجاق در طی سالهای اخیر، اعلان هشداری برای تضعیف اکوسیستم‌های موجود و دگرگونی پوشش گیاهی بومی پارک ملی است.
آذرنوش جعفری، آمنه اسدی بربریها، فرشته قاسم زاده،
دوره 10، شماره 1 - ( 3-1402 )
چکیده
در تحقیق حاضر، مطالعة فلوریستیک روستاهای اماموردی، درتوم، قاپاق، گریوان و نیستانه در ۳۰ کیلومتری جنوب شهرستان بجنورد (استان خراسان شمالی) در ارتفاع ۱۷۸۳-۱۴۴۲ متری از سطح دریا با هدف معرفی انواع مختلف گونهها، گیاهان دارویی، انحصاری و با ریسک پایین نابودی انجام شد. بدین منظور نمونه‌های گیاهی در طول ماه‌های فروردین تا آبان سال ۱۳۹۱ جمعآوری گردید و به کمک مجموعه فلور ایران و فلورا ایرانیکا شناسایی شد. بررسی به عمل آمده 133 گونه متعلق به ۱۰۴ سرده و ۳۸ تیره را نشان داد که یک گونه به بازدانگان و 132 گونه به نهاندانگان تعلق داشت. در این بین پنج تیره، 13 سرده و 18 گونة تک‌لپه‌ای و 32 تیره، 90 سرده و 114 گونة دولپه‌ای بود. در مجموع ۴۰ گونه دارویی نیز گزارش شد. تیره‌های باقلائیان (Fabaceae)، کلمیان (Brassicaceae)، گندمیان (Poaceae)، کاسنیان (Asteraceae)، نعنائیان (Lamiaceae) بزرگترین تیره‌های منطقه و سرده‌های Astragalus Euphorbia, Vicia, Poa بزرگترین سرده‌های منطقه را تشکیل دادند. گونه‌های Erysimum koelzii، Astragalus khoshjailensis، Eryngium bungei، Sclerorhachis platyrachis و Taraxacum hydrophyllum انحصاری ایران، Astragalus ackerbergensis آسیب‌پذیر و Onopordum carmanicum ، Mentha longiflora ، Fumaria vaillanti و Rubia florida گونه‌هایی با خطر نابودی کمتر از منطقه مورد مطالعه معرفی شدند. بیشترین و کمترین عناصر رویشی منطقه را عناصر ناحیة ایرانو ـ تورانی با 68/14 درصد و ناحیة رویشی ایرانو ـ تورانی صحراعربی با 0/7 درصد تشکیل دادند و حداقل و حداکثر شکل زیستی گیاهان منطقه به همی‌کریپتوفیت‌ها با 45/8 درصد و کریپتوفیت‌ها با ۳ درصد تعلق داشت که نشاندهنده سرد و خشک بودن اقلیم منطقه و چرای بی‌رویه دام بود.
ناصر جعفری، علی طراوتی، عارف شیخ امیری،
دوره 12، شماره 3 - ( 6-1404 )
چکیده
این مطالعه با هدف ارزیابی شرایط اکولوژیکی و زیست محیطی رودخانه تالار با استفاده از دیاتومه های اپی لیتیک و اپیپلیک انجام شد. نمونه برداری به صورت فصلی از تابستان 1402 تا بهار 1403 در سه ایستگاه منتخب انجام شد. همزمان با نمونه برداری دیاتومه ها، نمونه های آب یک لیتری برای اندازه گیری پارامترهای فیزیکی و شیمیایی جمع آوری شد. نمونه های دیاتومه ها بر اساس پروتکل های استاندارد تهیه و شناسایی شدند. در مجموع 84 گونه از 24 جنس شناسایی شد. متنوع ترین جنس ها Navicula، Nitzschia و Gomphonema بودند. Navicula cryptotenella بالاترین فراوانی سلول را داشت و پس از آن Nitzschia Palea و Navicula rhynchocephala قرار گرفتند. شاخص های تنوع مانند شانون، سیمپسون و یکنواختی گونه ها تفاوت معنی داری نشان ندادند. نتایج تحلیل تطبیقی متعارفی (CCA) بین متغیرهای محیطی و گونه‌های اپی‌لیتیک نشان داد که محورهای اول و دوم به‌ترتیب 09/41 و 81/14 درصد از واریانس کل را تبیین کرده و در مجموع 9/55 درصد از واریانس محدودشده را توضیح میدهند. در مورد گونه‌های اپی‌پیلیک نیز، محورهای اول و دوم به‌ترتیب 37/37 و 40/14 درصد از واریانس کل را پوشش داده و مجموعاً 77/51 درصد از واریانس محدودشده را تبیین می‌کنند. همچنین، نتایج این تحلیل نشان‌دهنده‌ی همبستگی قوی بین متغیرهای محیطی (به‌ویژه pH و فسفات) و ساختار جامعه دیاتومه‌ها در هر دو زیستگاه است که بر نقش تأثیرگذار عوامل محیطی در شکل‌گیری الگوهای پراکنش این جوامع تأکید دارد.
- مژگان حبیبی، دکتر سعید افشارزاده، دکتر شبنم عباسی،
دوره 12، شماره 3 - ( 6-1404 )
چکیده
فلور هر منطقه بازتابی از تاثیرعوامل مختلف اکوسیستم در طول دوران مختلف زمین‌شناختی است. شناسایی گیاهان برای تعیین توان طبیعی هر منطقه و کاربری آن بسیار حائز اهمیت است. هدف از مطالعه حاضر بررسی فلوریستیکی منطقه حفاظت‌شده بصیران شهرستان اقلید در استان فارس است. برای انجام این پژوهش، برداشت نمونه‌های گیاهی به روش پیمایشی و ترانسکت خطی انجام گرفت. با جمع آوری 250 نمونه گیاهی، 94 گونه از 70 سرده مربوط به 34 تیره شناسایی شد. بیشترین سهم گیاهان منطقه را دولپه‌ای‌ها با 82 گونه و59 سرده به خود اختصاص دادند. تک‌لپه‌ای‌ها دارای 12 گونه از 11سرده بودند. بزرگترین تیره Fabaceae با 13 گونه و بزرگترین سرده منطقه Astragalus با 7 گونه بودند. از میان نمونه‌ها، تعداد 16 گونه (17%) انحصاری ایران بودند. نتایج حاصل از شناسایی گونه‌های منطقه نشان می‌دهد 47 گونه (50%) از گونه‌های گیاهی موجود در منطقه همیکریپتوفیت و تعداد 59 گونه (63%) متعلق به ناحیه ایران و تورانی بودند. نتایج حاصل، نشاندهنده تاثیر خشکسالی‌های سالهای اخیر، افزایش دما و نیز فشار چرای دام، بر گیاهان این منطقه حفاظت شده است. برای مقابله باشرایط کنونی، ضروری است که سیاست‌‌های مدیریتی و حفاظتی سازمان‌های مسئول در زمینه چرای دام، برداشت گیاهان دارویی و چوب در منطقه مورد تجدید نظر قرار گیرد.
