360 نتیجه برای نوع مطالعه: مقاله پژوهشی
پوریا خداوندی، فهیمه علیزاده، علیرضا خداوندی،
دوره 7، شماره 1 - ( 1-1399 )
چکیده
شیوع باکتری های تولید کننده آنزیم های بتالاکتاماز طیف گسترده یکی از مسائل مهم در بهداشت عمومی است. هدف از مطالعه حاضر ارزيابي فنوتيپي و ژنوتيپي جدایههای اشرشیا کلی دارای بتالاکتاماز طیف گسترده ctx-m ، per و veb از فراورده هاي لبني خام بود. برای این منظور، اشرشیا کلی از 247 نمونه فراورده های لبنی خام (شیر و پنیر) از سال 1394 تا 1396در یاسوج جداسازی و شناسایی شد. حساسیت آنتی بیوتیک این جدایه ها، تولید بتالاکتامازهای طیف گسترده و همچنین حضور ژنهاي ctx-m ، per و veb در آن ها بررسی شد. از 247 نمونه فراورده های لبنی خام 200، جدایه اشرشیا کلی شناسایی شد. بیش ترین مقاومت مشاهده شده مربوط به آنتی بیوتیک های تتراسایکلین (5/96 درصد) و آمپی سیلین (5/95 درصد) و کم ترین میزان مقاومت نسبت به آنتی بیوتیک ایمی پنم (5/12 درصد) بود، همچنین مقاومت چندگانه به چهار یا تعداد بیش تری از آنتی بیوتیک ها مشاهده شد. تعداد 86 جدایه (43 درصد) اشرشیا کلی تولیدکننده آنزیم بتالاکتاماز طیف گسترده شناسایی شد و ژن های ctx-m، per و veb به ترتیب در 82، 0 و 7 جدایه اشرشیا کلی قابل شناسایی بود. این یافته ها نشان می دهد که فراورده های لبنی خام ممکن است مخزن هایی برای انتشار آنتی بیوتیک های بتالاکتام باشند و ژن های مقاومت آنها می توانند از طریق زنجیره غذایی به انسان منتقل شوند.
سوگل توانائیان، جواد حامدی، ستاره حقیقت،
دوره 7، شماره 1 - ( 1-1399 )
چکیده
اگزوپلیمرها پلیمرهای با وزن مولکولی بالا هستند که توسط برخی میکروارگانیسمها به محیط پیرامونی باکتری ترشح میشوند و کاربردهای متنوعی در صنایع غذایی، دارویی، بسته بندی، کشاورزی و پزشکی دارند. اکتینوباکترها، میکروارگانیسمهای ارزشمندی در زیست فناوری هستند و بسیاری از داروهای تجاری همانند آنتی بیوتیک ها، آنتی اکسیدانت ها و ترکیبات سرکوبگر ایمنی توسط این باکتری ها تولید شده اند. اخیرا توانمندی دیگری از این باکتری ها از جمله تولید اگزوپلیمر مورد توجه قرار گرفته است. با توجه به توانمندی های بالای اکتینوباکترها در تولید ترکیبات مختلف و افزایش شیوع بیماری های عفونی ناشی از عوامل بیماری زای مقاوم به آنتی بیوتیک، هدف این پژوهش ارزیابی توانمندی اکتینوباکترهای بومی ایران در تولید اگزوپلیمر با خاصیت ضدمیکربی بوده است. به این منظور نمونـههـاي جمع آوری شده پس از تيمار و رقيق سازي در محيط ISP2 كشـت داده شـدند. شناسایی اولیه جدايـههـای خالص شده با روش های مورفولوژیک انجام شد. سپس توانایی آنها در تولید اگزوپلیمر با کشت در محیط BHI دارای 5 درصد سوکروز بررسی شد. اگزوپلی ساکارید سویه برتر با استفاده از طیف سنجی فرابنفش-مرئی و FT-IR تحت آزمون قرار گرفت. در نهایت جدایه برتر با روش مولکولی شناسایی شد. از 120 جدایه به دست آمده، 38 جدایه توانایی تولید اگزوپلیمر را داشتند و 6 جدایه برتر توانایی تولید اگزوپلیمر در طیف وزنی g/L10 تا 14 داشته و خواص ضدمیکربی علیه Staphylococcus aureus،Bacillus subtilis و Aspergillus niger نشان دادند. بر اساس نتایج طیف سنجی فرابنفش-مرئی چون اگزوپلی ساکارید سویه برتر So41 دارای جذب قابل توجهی در طول موج nm230-190 و فاقد جذب در طول موجهای 280-260 بود، این اگزوپلی ساکارید فاقد ناخالصی پروتئینی است و براساس نتایج FT-IR دارای گروه های عملکردی هیدروکسیل و کربوکسیل است. بر اساس تحلیل ژن 16S rRNA، جدایه برتر 68/99 درصد مشابهت به سویه Promicromonospora xylanilytica دارد.
آزاده حکمت، زینب فهیمی، سید علی حائری روحانی،
دوره 7، شماره 1 - ( 1-1399 )
چکیده
آلودگي صوتي يكي از عوامل خطرزا در محيط زيست است. يكي از منابع مهم اين آلودگي، صداي ناشي از حمل و نقل شهري به ويژه سيستم راه آهن شهري (مترو) و مراکز تجاری است. در این مطالعه تاثیر آلودگی صوتی بر سطح پروتئینهای سرم خون در رتهای نر نژاد ویستار بررسی شد. رتهای نر به طور تصادفی به سه گروه تقسیمبندی شدند. رتهاي شاهد در شرایط استاندارد آزمایشگاه و دو گروه تجربی در محدوده بازار بزرگ تهران و حوالی ایستگاه مترو صادقیه (خیابان رز غربی) نگهداري شدند. پس از اتمام هشت هفته نمونههای خون همه گروهها جمعآوری شد و سطح پروتئینهای سرم خونی توسط آزمون الکتروفورز بررسی شد. پس از آن نمونههای سرم خون توسط دستگاه مرئی –فرابفش بررسی شد و سپس مطالعات کمومتریکس توسط تحلیلMCR-ALS انجام پذیرفت. سنجش درصد پروتئينهاي سرم خون نشان داد كه در بين پنج پروتئين شاخص خون، درصد آلفاگلوبین و بتاگلوبین در گروه تجربي نسبت به گروه شاهد اختلاف معناداری دارد (P < 0.05). این در حالی است که در میزان پروتئین گاماگلوبولین تغییری معنادار مشاهده نمیشود. نتایج طیف جذبی مرئی-فرابنفش سرم خون و تحلیل کمومتریکس بیانگر وجود گونههای متفاوت پروتئینی در هر دو گروه تجربی نسبت به گروه شاهد بود. نتایج این مطالعه نشان داد که آلودگی صوتی در دو منطقه بازار بزرگ تهران و مترو صادقیه موجب تغییر در میزان پروتئینهای سرم خون میشود. لذا اقدامات كنترلي و اصلاحي براي كاهش صدا در این مناطق ضروري به نظر ميرسد.
مژگان پاس، حدیث شهبازی، لیلا ابراهیمی،
دوره 7، شماره 1 - ( 1-1399 )
چکیده
بیماری پوسیدگی ذغالی ناشی از قارچ phaseolina Macrophomina یکی از مهمترین بیماریهای خاکزاد گیاهان مختلف از جمله لوبیا است که همه ساله خسارت قابلتوجهی به این محصول وارد میسازد. مهار زیستی بیماری پوسیدگی ذغالی اهمیت زیادی دارد زیرا کنترل شیمیایی این بیماری علاوه بر تاثیر سو بر محیط زیست، میکروفلور و حاصلخیزی خاک، مشکل و گاه بیتاثیر است. سودوموناسهای فلورسنت با تولید و ترشح آنتیبیوتیکها، آنزیمها، سیدروفورها و برخی هورمونهای گیاهی، علاوه بر محدود کردن یا توقف رشد بیمارگرهای گیاهی به ویژه قارچها، سبب افزایش رشد گیاهان نیز میشوند. در این پژوهش به منظور مهار زیستی قارچ M. phaseolina، در تابستان 1394 نمونهبرداری از مزارع لوبیای آلوده در شهرستان خرمآباد (لرستان، ایران) صورت گرفت. پس از شناسایی جدایههای قارچی، آزمون بیماریزایی در گلخانه انجام و جدایه بیمارگر با قدرت بیماریزایی بیشتر جهت ادامه آزمایشها انتخاب شد. توانایی آنتاگونیستی هشت سویه بیوکنترل Pseudomonas fluorescens که توانایي مهارزیستی آنها در مطالعات قبلی به اثبات رسیده بود، در مقابل قارچ phaseolina M. در شرایط آزمایشگاهی مورد بررسی قرار گرفت. بازدارندگی از رشد M. phaseolina، با استفاده از آزمون کشت متقابل، اثر ترکیبات خارج سلولی باکتری و ترکیبات فرار ضدقارچی تولید شده توسط سویهها ارزیابی شد. سویه P. fluorescens UTPf125 که در تمامی آزمایشها بیش ترین بازدارندگی از رشد میسلیومی بیمارگر را نشان داد به عنوان سویه منتخب در آزمونهای گلخانهای مورد استفاده قرار گرفت و سبب کاهش معنیدار (50 درصد) میزان بیماری و افزایش معنیدار وزن تر و خشک بوتهها شد. محتوای فنل کل در روزهای 1، 3، 5، 7 و 9 پس از مایهزنی با بیمارگر اندازهگیری شد. نتایج نشان داد که میزان فنل کل در روزهای سوم و پنجم پس از مایهزنی به بیشترین مقدار خود رسید، سپس در روزهای هفتم و نهم کاهش یافت.
وحیده پیام نور، اکرم حسنی، صادق آتشی، عباس رضائی اصل،
دوره 7، شماره 1 - ( 1-1399 )
چکیده
تحقیق حاضر با هدف بهبود شاخصهای جوانهزنی و عملکرد اولیه بذر بنه با بررسی تأثیر احتمالی میدان مغناطیسی و همچنین تیمارهای بهبود دهنده اسموپرایمینگ بهصورت همزمان انجامشده است. 10 سطح تیمار مغناطیسی شامل 10، 20 و 30 میلی تسلا به مدت 5، 15، 25 دقیقه و تیمار شاهد (بدون قرار گرفتن در معرض میدان مغناطیسی) در سه تکرار انجام و بهترین سطح مغناطیس انتخاب شد. نتایج نشان داد که قرار دادن بذر در معرض میدان موجب افزایش طول ساقه چه، ریشه چه و طول کل گیاهچه، وزن تر و خشک ساقه چه، ریشه چه و سرعت جوانهزنی نسبت به تیمار شاهد میشود ولی بر درصد جوانهزنی و یکنواختی بذرها تأثیر معنیداری ندارد. بذرهای قرارگرفته در معرض میدان مغناطیسی با تیمار انتخابی برتر (10 میلی تسلا به مدت 15 دقیقه) با محلولهای نیترات پتاسیم، هیومیک اسید و سالیسیلیک اسید در سطوح 10، 25 و 40 میلی مولار و تیمار شاهد (بهترین سطح میدان مغناطیسی) در سه تکرار پیش تیمار شدند. بهترین نتایج از هیومیک اسید (25 میلیمولار) بهدست آمد. با توجه به هزینه پایین خرید و یا ساخت دستگاه مغناطیس کننده و آثار مثبت آن پیشنهاد می شود تا بهمنظور بالا بردن کیفیت نهالهای تولیدی بنه از این تیمار (10 میلی تسلا به مدت 15 دقیقه) بهصورت مشترک با هیومیک اسید (25 میلی مولار) استفاده شود.
علی بهرامی، بیتا جنابزاده، حمید مثمری، محمد داوود غفاری،
دوره 7، شماره 1 - ( 1-1399 )
چکیده
فنازین 1-کربوکسیلیک اسید از جمله ترکیبات آنتیبیوتیکی مؤثر بر گستره وسیعی از میکروارگانیزمها بهشمار میآید. این ترکیب در صنایعی همچون دارویی، کشاورزی و کنترل آفات، صنایع دریایی، صنایع شیمیایی و همچنین تصفیه آب کاربرد دارد. در پژوهش حاضر PCA با استفاده از سویه بومی سودوموناس آئروجینوزا MUT.3 که در کلکسیون میکروبی دانشگاه صنعتی مالک اشتر نگهداری میشود، تولید شد. در ادامه، تاثیر دما و شرایط نور بر فعالیت آنتیبیوتیک مذکور در طی 230 روز تحت بررسی واقع شد. با بهرهگیری از آزمون کروماتوگرافی با عملکرد بالا میزان افت غلظت PCA در طول مدت آزمایش تحت بررسی قرار گرفت. همچنین تغییر فعالیت آنتیبیوتیک با استفاده از روش تعیین میزان حداقل غلظت مهاری و حداقل غلظت کشندگی آنتی بیوتیک بر سویه E. coli DH5α تعیین شد. نتایج به دست آمده نشان داد که PCA به دور از نور و در دمای 25 درجه سانتیگراد قابلیت فعالیت تا 210 روز را دارد. این درحالی بود که با افزایش دما به 35 و 45 درجه سانتیگراد مدت زمان این فعالیت بهترتیب به 100 و 50 روز کاهش یافت. همچنین با در معرض نور قرار دادن آنتیبیوتیک PCA مشخص شد که فعالیت آن از 210 روز به 120 و 10 روز بهترتیب تحت نور مرئی و نور فرابنفش کاهش مییابد. نتایج MIC و MBC حاصل از نمونهها تأییدکننده نتایج بهدست آمده بود. بهاین ترتیب، پژوهش حاضر موجب حصول اطلاعاتی دقیق از میزان فعالیت و پایداری آنتیبیوتیک فنازین 1-کربوکسیلیک اسید تحت شرایط محیطی مختلف شده که میتواند در کاربردهای صنعتی آن بسیار راهگشا باشد.
مریم حدادی، غلامرضا قزلباش،
دوره 7، شماره 1 - ( 1-1399 )
چکیده
باکتری های مولد آنزیم اوره آز می توانند با تولید اوره آز در حضور اوره و کلسیم نانوکریستال های کلسیت تولید کنند. رسوب کلسیت طی فعالیت میکروبی فرایندی است که موجب سیمانی شدن ذرات خاک در طبیعت می شود. هدف از این بررسی جداسازی باکتری های نمک دوست مولد اوره آز به منظور رسوب کلسیت در خاک های شور بود. نمونه های طبیعی اعم از خاک و آب های شور برای این منظور انتخاب شدند. ابتدا با استفاده از محیط های TSB حاوی نمک باکتری های نمک دوست و سپس با استفاده از محیط های اختصاصی حاوی اوره و فنل رد باکتری های مولد اوره آز جداسازی شدند. جدایههای مولد اوره آز با آزادسازی آمونیوم موجب قلیایی شدن محیط کشت و تشکیل هاله صورتی رنگ اطراف کلنی ها می شدند. سپس باکتری های منتخب که هاله بیش تری داشتند طی سنجش آزادسازی آمونیوم به روش نسلر تحت بررسی قرار گرفتند. توانایی یا عدم توانایی تولید نانوکریستال جدایه ها با کشت به مدت 10 روز بر روی محیط رسوبی حاوی درصد نمک های متفاوت تحت بررسی قرار گرفت. مجموعا 110 جدایه نمک دوست جداسازی شد که از این میان 58 جدایه مولد اوره آز بودند. مطالعات میکروسکوپی کلنی ها نشان داد که تنها 6 جدایه بر روی محیط های رسوبی قادر به تولید کریستال هستند. جدایه 6 به منظور مطالعات بیشتر انتخاب و خصوصیات کریستال های آن طی تحلیل هایی توسط XRD و میکروسکوپ الکترونی روبشی (SEM) مجهز به EDX تحت بررسی قرار گرفت. مطالعات فعالیت اوره آزی نشان داد که این جدایه دارای قدرت آزادسازی آمونیوم به میزان 86/20 میلی مولار آمونیوم بعد از 18 ساعت است. این باکتری طی تست های بیوشیمیایی و مولکولی شناسایی شد و مقایسه توالی 16S rRNA آن تشابه 92/99 درصدی با استافیلوکوکوس زایلوسوس نشان داد و در بانک ژنومی NCBI با شماره دسترسی MG655155 ثبت شد. این مطالعه نشان داد که این باکتری در محیط فاقد نمک و محیط حتی با نمک 10 درصد قادر به تولیدکلسیت است. امروزه تلاشهای زیادی در جهت تولید سیمانهای پاک و زیستی انجام شده است و از همین رو استفاده از باکتری های متحمل به نمک مولد اوره آز کاندیداهای مناسبی به منظور سیمان سازی زیستی در محیط های شور است.
ایرج هاشم زاده، سیده نرجس طباطبائی، نبی الله قائدرحمتی، محسن امیری، لوئیس برناتچز،
دوره 7، شماره 1 - ( 1-1399 )
چکیده
غار محل زیست ماهیان کور لرستان در حوضه رود دز در مجاورت رودخانه سزار در منطقه ای با ساختار کارستی قرار گرفته است. در مجاورت رودخانه سزار در دیواره های دره رودخانه چشمه هایی وجود دارد که ممکن است امکان ورود ماهیان رودخانه ای را به داخل منابع آب زیرزمینی فراهم کنند. این مشاهدات احتمال رابطه مهاجرتی در بین ماهیان gymnothorax Garra رودخانه سزار و ماهیان کور typhlops Garra و Garra lorestanensis را پیش می آورد. علاوه بر این در بین ماهیان کور در مورد هر گونه، تنوع شکل بدن قابل مشاهده است. تنوع فنوتیپی یادشده ممکن است گویای تنوع ژنتیکی ناشناخته ای در بین این ماهیان باشد و یا ناشی از شرایط محیطی حاکم بر بخش های مختلف غار ماهی کور باشد. در این مطالعه برای پاسخ به سوالات موجود از روش های تعیین توالی ژن سیتوکروم اکسیداز زیرواحد یک (COI) و تعیین توالی نسل جدید استفاده شده است. نتایج نشان می دهد اشکال دوکی شکل و اشکال دارای بدن کشیده و غیر دوکی گونه های typhlops G. و lorestanensis G. از نظر ترکیب ژنوم و ژن میتوکندریایی تفاوتی ندارند. همچنین نتایج مقایسه ترکیب ژنومی ماهیان کور و ماهی gymnothorax G. رودخانه های دز و کرخه نشان می دهد احتمالا نفوذ ژنتیکی بسیار کمی (کمتر از 3 درصد) از گونه gymnothorax G. به ماهی کور typhlops G. وجود دارد. شاید بتوان این نفوذ ژنتیکی کم ماهیان سطح زی را به سازگاری پایین تر آنها برای ورود و انطباق با شرایط زیستگاه زیرزمینی نسبت داد.
ایلناز ابوالحسنی، جواد بهارآرا، ناصر مهدوی شهری، الهه امینی،
دوره 7، شماره 1 - ( 1-1399 )
چکیده
در طب سنتی عصاره های گیاهان دربردارنده پلی ساکارید به طور وسیعی برای درمان زخم پوستی به کار می رود. ستاره شکننده به عنوان یک موجود دریایی دارای ترکیبات فعال زیستی است که به آن قدرت بازسازی بازوهای آسیب دیده را می دهد. هدف مطالعه حاضر بررسی اثر پلی ساکارید استخراج شده از ستاره شکننده خلیج فارس (Ophiocoma erinaceus) در ترمیم زخم پوستی موش صحرایی نر نژاد ويستار است. در این پژوهش تجربی، 60 سر موش صحرایی نر به طور تصادفی به 5 گروه شاهد، شاهدمثبت (تیمار با عسل)، گروه تجربی1 تا 3 به ترتیب از راست به چپ تحت تیمار با دوز 12/5، 25 و 37/5 میلی گرم/کیلوگرم وزن بدن پلی ساکارید ستاره شکننده تقسیم شدند. زخم در بخش پشتی بدن ایجاد شد و موش ها تحت تیمار موضعی قرار گرفتند. در روزهای 3، 7، 10 و 14 از زخم های در حال ترمیم نمونه برداری شد و پس از رنگ آمیزی توسط میکروسکوپ نوری ارزیابی شد. سپس، داده های کمی توسط نرم افزار SPSS ، آزمون آماری آنالیز واریانس یک طرفه تحلیل شدند. نتایج میکروسکوپی نشان داد که در زخم های تیمار شده با دوز 37/5 پلی ساکارید مشابه با گروه شاهد مثبت بازسازی اپیتلیوم، رگزایی و کاهش تعداد سلول های التهابی سریع تر ازگروه شاهد بود. بیشترین ضخامت اپیتلیوم در روز 7 و کمترین تعداد سلولهای التهابی در روز 14 در گروه تجربی 3 و شاهد مثبت نسبت به گروه شاهد مشاهده شد. یافته های این پژوهش نشان داد که پلی ساکارید ستاره شکننده باعث تسریع روند ترمیم زخم می شود که می تواند به عنوان یک ترکیب طبیعی در تکوین داروهای ترمیم دهنده زخم پوستی پیشنهاد شود.
سپیده پیروزی، فریده عطار، محسن فلاحتی عنبران، کاظم مهدیقلی،
دوره 7، شماره 1 - ( 1-1399 )
چکیده
سرده پتروسفالوس از تیره آقطیان دارای 30 گونه در مناطق معتدله نیمکره شمالی جهان بوده که 14 گونه آن شامل 5 گونه انحصاری در ایران گزارش شده است. در این مطالعه، صفات تشریحی شامل 35 صفت مربوط به برگ و 30 صفت مربوط به دمگل با استفاده از میکروسکوپ نوری، بر روی 15 آرایه از 11 گونه سرده پتروسفالوس مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که در بین گونه های مورد مطالعه دو تیپ کلی از نظر میان برگ، شش نوع کرک در برگ و پنج نوع کرک در دمگل وجود دارد. بلور اگزالات کلسیم در دمگل و برگ اکثریت گونه ها به غیر از P. plumosus و P. brevis دیده شد. مقطع دمگل، به صورت شش ضلعی، دایره ای و یا بیضوی شکل بود و استوانه آوندی دمگل از حالت کاملا صاف تا کاملا سینوسی متغیر بود. گونه P. wendelboi که از نظر ریخت شناسی تفاوت زیادی با گونه های دیگر دارد، از نظر صفات تشریحی برگ و دمگل نیز به خوبی از سایر گونه ها جدا شده است. گونه های P. kurdicus، P. ghahremanii و دو نمونه P. szovitsii علاوه بر دارابودن مقطع دمگل شش ضلعی، از نظر ریخت شناسی مشابه یکدیگر هستند، به طوری که صفات نام برده برای سایر گونه ها جداکننده نیستند. به طور کلی می توان نتیجهگیری کرد که صفات تشریحی برگ و دمگل برای برخی از گونه های مورد بررسی ارزش آرایهشناسی دارند.
الهام محجل کاظمی، مقصود پژوهنده، پریسا جنوبی، مینا کاظمیان،
دوره 7، شماره 1 - ( 1-1399 )
چکیده
یکی از روشهایی که از طریق آن میتوان مقاومت به شوری در گیاه را بهبود بخشید بیان بیشینه ژنهایی است که بوسیله تنش شوری القا میشوند و در برقراری تعادل یونی و اسمزی در گیاه نقش ایفا میکنند. ژن SOS3 یکی از مهمترین ژنهای مسیر SOS است، بنابراین افزایش بیان این ژن میتواند قدم مهمی در تولید گیاهان مقاوم به شوری باشد. در این پژوهش رقمهای متفاوت گوجهفرنگی (Solanum lycopersicum) بواسطه آگروباکتریوم دارای پلاسمید حاوی ژن SOS3 تراریخت شد که بیشترین درصد تراریختی مربوط به برگ لپهای رقم Falat CH بود. استفاده همزمان لپهها و هیپوکوتیل در محیط کشت در هنگام آغشتگی بهترین نتیجه را حاصل کرد. علاوه بر این بهترین زمان برای همکشتی، یک روز بعد از تلقیح مشخص گردید و همچنین بهترین سویه آگروباکتریوم جهت تراریختی، سویه GV3101 تشخیص داده شد که می توان این امر را به دلیل اثر متقابل نژاد آگروباکتریوم و رقم گوجه فرنگی دانست. استفاده از آهن سکسترون در محیط کشت گیاهان تراریخت به طور مشخص باعث سبزی گیاهان و تسریع در رشد آنها گردید. در نهایت با توجه به نتایج مولکولی، حضور ژن SOS3 در گیاهان تراریخت به وسیله PCR و RT-PCR تایید شد که نشانگر حضور و بیان ژن مذکور در این گیاهان است.
زهره طغرانگار، مهناز وفادار،
دوره 7، شماره 1 - ( 1-1399 )
چکیده
مطالعه فلوریستیکی از موثرترین روشها برای آگاهی از ظرفیتهای زیستی و نیز مدیریت و حفاظت از ذخایر ژنتیکی گیاهی در سیستمهای اکولوژیکی است. شهرستان زنجان منطقهای کوهستانی با وسعتی برابر6763 کیلومترمربع و با میانگین ارتفاع 1663 متر از سطح دریا است. مناسب بودن شرایط بوم شناختی، رویشگاههای متنوع و منابع آبی مناسب دلیل تنوع مطلوب پوشش گیاهی در این شهرستان است. برای بازنمایی تنوع گونههای درختی و درختچهای چوبی در این شهرستان، بخش مرکزی آن با وسعت 2/2600 کیلومترمربع انتخاب شد. بهمنظور شناسایی گونههای گیاهی درختی و درختچهای، بررسی شکل رویشی و کورولوژی این گیاهان، نمونههای درختی و درختچهای این منطقه با روش مرسوم مطالعات فلوریستیک جمعآوری و با استفاده از منابع معتبر آرایه شناسی گیاهی شناسایی شدند. نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که در منطقه مورد مطالعه 122 گونه درختی و درختچهای چوبی متعلق به 76 سرده و 39 تیره گیاهی وجود دارد. تیرههای گل سرخیان با 29 گونه و زیتونیان با 9 گونه در مجموع 15/31 درصد از کل گونهها را شامل میشوند. مزوفانروفیتها (7/37 درصد) و میکروفانروفیتها (79/32 درصد) شکلهای زیستی غالب منطقه به روش رانکیه هستند. عناصر رویشی ایرانی- تورانی از مهمترین گروههای کورولوژیک موجود در منطقه بر اساس دیدگاه زهری بوده است. در منطقه مورد مطالعه، Prunus lycioides به عنوان یکی از گونههای انحصاری ایران شناسایی گردید.
بهنام حمزه، مصطفی خوشنویس، پروانه عشوری، ولی اله مظفریان، هومن روانبخش،
دوره 7، شماره 1 - ( 1-1399 )
چکیده
آتش سوزی بر پوشش گیاهی اثر گذاشته و موجب تغییر مسیر توالی در آن می گردد. در این مقاله، پوشش گیاهی ایستگاه تحقیقات سیراچال که در تابستان 1393 دچار آتش سوزی شد، بر اساس شاخص های تنوع با مناطق سالم مانده از آتش مورد مطالعه و مقایسه قرار گرفت. طرح به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی اجرا شده است. ابتدا پوشش گیاهی منطقه از نظر فیزیونومی به سه بخش مشجر، مرتع مشجر و مرتع تقسیم گردید. سپس هر بخش به دو قسمت شامل بخش سوخته و بخش نسوخته (شاهد) که در مجاورت آن قرار دارد تفکیک گردید. درون هر بخش (سوخته و نسوخته) سه واحد نمونه برداری با استفاده از روش PNP به طور تصادفی مستقر شده و اندازهگیریهای مربوط به پوشش گیاهی انجام گردید. بر اساس تحلیل داده ها، در مجموع 141 آرایه در قالب 28 تیره، 95 سرده شامل یک گونه بازدانه، 19 آرایه تک لپه ای و 121 آرایه دولپهای در دو بخش سوخته و نسوخته ایستگاه سیراچال شناسایی گردید. براساس تحلیل های آماری انجام شده با نرم افزارهای Past3 و SPSS، هیچ اختلاف معنی داری از نظر تعداد آرایه ها بین پوشش گیاهی بخش های مختلف سوخته و نسوخته وجود نداشت. از میان شاخص های بررسی شده در نرم افزار Past3، تعداد افراد و شاخص غنای منهینیک و تا حد زیادی شاخص تنوع شانون در بین تیمارهای مختلف در بخش های سوخته و نسوخته تفاوت معنی دار وجود دارد. طبق مقایسات میانگین دانکن تعداد افراد در بخش نسوخته با تاج پوشش زیر 25 درصد، بیشتر از بخش سوخته با این تاج پوشش است اما بین بخش سوخته با تاج بیش از 25 درصد و بخش نسوخته با تاج بیش از 25 درصد اختلاف معنی داری در تعداد افراد وجود ندارد. همچنین غنای گونه ای در بخش سوخته با تاج پوشش کمتر از 5 درصد به طور معنی داری بیشتر از بخش نسوخته با همین تاج پوشش است.
عطا مولودی صالح، سهیل ایگدری، شیما لطیف نژاد، منوچهر نصری،
دوره 7، شماره 2 - ( 4-1399 )
چکیده
این مطالعه بهمنظور بررسی تفاوتهای ریختی چهار جمعیت گونه شیرماهی در آبهای داخلی ایران به اجرا درآمد. بدین منظور، تعداد 81 قطعه شیر ماهی از رودخانههای بیدواز، چشمهعلی،کلات و آل نمونهبرداری شد. نمونهها پس از بیهوشی در فرمالین تثبیت بافری و برای ادامه مطالعات به آزمایشگاه منتقل شدند. از سمت چپ سطح جانبی تمام نمونهها عکسبرداری شد. بهمنظور استخراج دادههای حاصل از شکل بدن، تعداد 14 لندمارک با استفاده از عکسهای گرفته شده در نرم افزار TpsDig2 تعریف و رقومی سازی شد. ابتدا به منظور حذف اثرات ناشی از اندازه، جهت و موقعیت آنالیز پروکراست (GPA) صورت گرفت، سپس از آنالیزهای PCA، MANOVA/CVA و تحلیل خوشهای بر اساس آنالیز دادهها استفاده شد. بر اساس نتایج بین جمعیتهای مورد مطالعه تفاوت معنیداری از نظر شکل بدن یافت شد. عمده تفاوتهای شکل بدنی در جمعیتهای مورد مطالعه مربوط موقعیت پوزه، عمق بدن، عمق سر و طول ساقه دمی بود. این تغییرات مشاهده شده احتمالاً در اثر سازگاری با ویژگیهای محیطی زیستگاه آنها حاصل شده است.
ندا تنباکوچی مقدمی، حمیرا حاتمی نعمتی، غلامرضا دهقان، سیدمهدی بانان خجسته، حاتم احمدی،
دوره 7، شماره 2 - ( 4-1399 )
چکیده
مالاتیون جزو رایجترین نوع حشرهکش های ارگانوفسفره است که استرس اکسیداتیو به عنوان یکی از مکانیسمهای ملکولی اصلی در سمّیت این ماده بر اندام های بدن شناخته شده است. کوئرستین یکی از ترکیبات فلاونوئیدی است. هدف مطالعه حاضر بررسی اثر آنتیاکسیدانی کوئرستین بر حافظه فضایی و پارامترهای استرس اکسیداتیو موشهای نر نژاد ویستار طی مسمومیت با سم مالاتیون است. این مطالعه بر روی 9 گروه 8 تايي موشهای صحرایی نر صورت گرفته است. سه روز پس از تزریق درون صفاقی داروهای کوئرستین، مالاتیون و یا تداخل این داروها، دستگاه ماز آبی موریس به منظور سنجش پارامترهای مرتبط با حافظه فضایی استفاده شد. نمونه برداری از هیپوکامپ انجام گردید و پارامترهای استرس اکسیداتیو در این ناحیه سنجش گردید. تزریق درون صفاقی دوزهای mg/kg 200 و 100 مالاتیون به طور معنیداری موجب کاهش پارامترهای حافظه فضایی (01/0 >P ) و نیز القا استرس اکسیداتیو شد (001/0 >P ). تزریق درون صفاقی دوز mg/kg 50 کوئرستین حافظه فضایی در رتهای مسموم شده با مالاتیون را بهبود بخشید (05/0 >P ). همچنین پارامترهای استرس اکسیداتیو درگروه های مسموم شده با مالاتیون، با تیمار کوئرستین کاهش معنیداری یافت (01/0 > P). کوئرستین قادر به بازگرداندن عملکرد حافظه فضایی و مقدار پارامترهای استرس اکسیداتیو گروه های تحت تیمار با مالاتیون به سطح طبیعی است.
حسن دلدار، جینا خیاط زاده، مریم طهرانی پور،
دوره 7، شماره 2 - ( 4-1399 )
چکیده
امروزه، ورود نانوذرات به آبهای آزاد باعث بروز آثار سمی در آبزیان شده است. نانوذرات اکسید مس یکی از نانوذرات پرکاربرد است، راهیابی این نانوذرات به محیطهای آبی جزء مشکلات جدید زیستمحیطی بهشمار میرود که بررسی اثر آن بر موجودات آبزی ضروری به نظر میرسد. از طرفی گیاه یونجه به دلیل حضور ترکیبات پروتئینی، ویتامین C و فلاونوئیدها اثر ترمیمی و آنتی اکسیدانی دارد. در این مطالعه اثر تغذیه لارو ماهی کوی با بیومار توأم با یونجه 10 درصد و 20 درصد و قرارگرفتن به مدت 14 روز درمعرض نانوذرات اکسید مس با غلظت mg/l 200 در 5 گروه تیمار در مقایسه با گروه شاهد تحت بررسی قرار گرفت. میانگین طول اولیه mm 01/0 ± 4/30 و میانگین وزن اولیه لاروها g 05/0 ± 31/0 و حدود سنی dph20 بود. سرعت رشد اختصاصی، درصد افزایش وزن، افزایش طول، بقا و ضریب تبدیل غذایی برای گروههای مختلف محاسبه شد. نتایج نشاندهنده افزایش معنیدار رشد ماهیهای تیمارشده با یونجه 10درصد و 20 درصد در غذای بیومار در مقایسه با گروه کنترل است. به علاوه، گروه دریافتکننده نانوذرات مس نسبت به گروه شاهد رشد کمتری داشته است. گروههایی که نانوذرات مس و غذای حاوی یونجه را دریافت کرده اند وضعیت رشد بهتری نسبت به گروه دریافتکننده نانوذرات مس داشتهاند که این اثر احتمالا میتواند ناشی از اثر آنتی اکسیدانی یونجه و اثر افزاینده رشد این گیاه باشد.
مرضیه بیگم فقیر، زهرا قندهاری زاده، گلنوش شمشیری،
دوره 7، شماره 2 - ( 4-1399 )
چکیده
مطالعه حاضر به بررسی ساختار تشریحی برگ، صفات ریختشناسی گل، میوه و دانه زیرطایفه آگریمونینه از تیره گلسرخیان، شامل دو سرده (Agrimonia وAremonia )، دو گونه (Agrimonia eupatoria و Aremonia agrimonioides) و سه زیر گونه ( A. eupatoria (subsp. eupatoria، A. eupatoria subsp. grandis و A. eupatoria subsp. asiatica) در ایران اختصاص دارد. ابتدا نمونههای گیاهی جمعآوری و سپس شناسایی شدند. برای مطالعه ساختار تشریحی، از برگهای قاعدهای برشهای عرضی تهیه و از آنها توسط میکروسکوپ نوری عکسبرداری شد. سپس صفات تشریحی برگ مورد ارزیابی قرار گرفتند. برای مطالعه صفات ریختشناسی گل، میوه و دانههای رسیده به دقت مطالعه و توسط میکروسکوپ دیجیتالی عکسبرداری شدند. برای تعیین روابط بین گونهها، 57 صفات از کل صفات مورد مطالعه از طریق آنالیز عددی به روش مولفههای اصلی (PCA) مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج آنالیز حاضر ضمن حمایت از ردهبندی فلورا ایرانیکا، بیانگر اهمیت صفات تشریحی برگ، ریختشناسی گل، میوه و دانه در تفکیک سطوح سرده، گونه و فروگونهای زیرطایفه آگریمونینه در ایران است.
سیامک یاری، زهرا شجاعی، سمانه خدابنده لو، سپیده سعیدی،
دوره 7، شماره 2 - ( 4-1399 )
چکیده
جنتامایسین آنتیبیوتیکی است که بهطور وسیعی علیه عفونتهای گرممنفی استفاده میشود. اما کاربرد کلینیکی آن به علت مسمومیت کلیوی محدود شدهاست. استرس اکسیداتیو نقش مهمی در مسمومیت القاشده با جنتامایسین دارد. مطالعات نشان داده است که میوه گیاه نسترن کوهی دارای اثرات آنتیاکسیدانی، ضدجهشی و ضدسرطانی است. هدف از این مطالعه، بررسی تاثیر حمایتی عصاره میوه نسترن کوهی بر مسمومیت کلیوی القا شده با جنتامایسین در رَتها است. سی سر رَت نژاد ویستار به پنج گروه تقسیم شدند که شامل: گروه اول (گروه کنترل): 1 میلیلیتر نرمال سالین به شکل دهانی، گروه دوم: 100 میلیگرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن جنتامایسین به صورت درون صفاقی، گروه سوم: 200 میلیگرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدنی عصاره میوه نسترن کوهی و به دنبال آن 100 میلیگرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدنی جنتامایسین، گروه چهارم: 400 میلیگرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدنی عصاره میوه نسترن کوهی و به دنبال آن 100 میلیگرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن جنتامایسین و گروه پنجم: دریافت 400 میلیگرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدنی عصاره میوهی نسترن کوهی به تنهایی و به صورت دهانی. نفروتوکسیسیتی بوسیله میکروسکوپ نوری از لحاظ هیستوپاتولوژیکی بررسی شد و از نظر بیوشیمیایی سطح اوره و کراتینین سرم خون مورد ارزیابی قرار گرفت. وزن نسبی کلیه در گروه تیمار با جنتامایسین نسبت به گروه کنترل، به شکل معنیداری (p<0.05) افزایش یافت، درحالیکه افزودن عصاره نسترن کوهی، شاخص وزن نسبی کلیه را به نزدیک سطح کنترل کاهش داد. در حیواناتی که با جنتامایسین تیمار شده بودند، سطح اوره سرمی و کراتینین نسبت به گروه کنترل به شکل معنیداری (p<0.001) افزایش یافت. در صورتیکه تیمار همزمان با عصاره نسترن کوهی با دوز بالا (400 میلیگرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن) و جنتامایسین، شاخصهای بیوشیمیایی نشانگر مسمومیت کلیوی را که شامل اوره و کراتینین بودند را به شکل معنیداری کاهش داد. بررسی هیستومورفولوژیکی، نکروز و غیراپیتلیالیشدن سلولهای لوله پیچیده نزدیک واقع در قشر کلیه استازیس گلومرولی و ارتشاح سلولهای التهابی به قشر کلیهها را در نتیجه تیمار با جنتامایسین نشان داد. این درحالی است که تیمار همزمان با عصاره نسترن کوهی و جنتامایسین، تخریب بافتی را کاهش داد. این مطالعه نشان داد که عصاره نسترن کوهی اثر حمایتی بر تخریب کلیوی القاشده با جنتامایسین دارد. لذا، این مکمل به عنوان یک آنتیاکسیدانت تخریب کلیوی ناشی از تیمار با جنتامایسین را کاهش داد.
.
ابراهیم شیرین پور، مریم نصر اصفهانی، داود بخشی،
دوره 7، شماره 2 - ( 4-1399 )
چکیده
فسفر یکی از عناصر ضروری برای رشد و تولید محصول در گیاهان است. از آنجایی که خاک های کشاورزی ایران غالبا آهکی و محتوی فسفات قابل دسترس در این خاک ها بسیار پایین است، کمبود فسفات به عنوان یک محدودکننده عمده غذایی شناخته شده است و به کارگیری کودهای فسفاته برای تولید محصول مناسب ضروری است. به علاوه، به کارگیری کود فسفاته باعث آلودگی منابع آبی و خاک می شود، بنابراین، باید استراتژی هایی به کار برد که استفاده از کودهای فسفاته کاهش داده شود. شناسایی ژنوتیپ های متحملتر به کمبود فسفات در خاک، یک استراتژی ارزان قیمت برای ترویج کشاورزی پایدار در خاک های کم حاصلخیز است. در این مطالعه، پاسخ های ریخت شناسی و بیوشیمیایی پنج رقم زراعی لوبیا چیتی (تلاش، محلی خمین، صدری، کوشا و لاین Ks21191) به دو سطح واجد فسفات کافی و کمبود فسفات تحت بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که وزن تر و خشک و طول اندام های هوایی در ارقام لوبیای تحت شرایط کمبود فسفات به میزان قابل ملاحظه ای از میزان آنها در شاهد پایین تر بود. در حالی که طول ریشه در ارقام تحت کمبود فسفات از شاهد بیشتر بود. در شرایط کمبود فسفات، کمترین و بیشترین میزان فسفر کل به ترتیب در رقم محلی خمین و تلاش مشاهده شد. تحت شرایط کمبود فسفات، فعالیت آنزیم های سوپراکسید دیسموتاز و پراکسیداز در ریشه و کاتالاز در برگ به میزان قابل ملاحظه ای افزایش نشان داد. در مجموع، رقم های محلی خمین و تلاش به ترتیب بیشترین و کمترین تحمل به شرایط کمبود فسفات را نشان دادند.
مهناز جنگی، آزاده محمدقلی، عادله دیوسالار،
دوره 7، شماره 2 - ( 4-1399 )
چکیده
در این مطالعه از نانوذرات اکسید روی سنتزشده با عصاره پودر قهوه که دارای سازگاری با محیط زیست بوده و در انجام فرایند واکنش، هیچگونه مواد سمی و مضری تولید نمیکند، استفاده شده است. تعامل نانوذرات اکسید روی با DNA تیموس گوساله با استفاده از روشهای مختلف طیف سنجی مرئی فرابنفش، فلورسانس و تکنیک دورنگ نمایی حلقوی مورد بررسی قرار گرفت. دادههای طیف سنجی مرئی فرابنفش نشان داد که با افزایش غلظت نانوذرات اکسید روی، شدت جذب DNA نیز افزایش مییابد و این افزایش در نانوذرات اکسید روی سنتزسبز در دمای اتاق و فیزیولوژیک انجام شد. نشر فلورسانس اتیدیوم بروماید نشان داد که با افزایش نانوذره اکسید روی شدت نشر کاهش مییابد که نشاندهنده ورود نانوذره به ساختار DNA است. همچنین دادههای دورنگ نمایی حلقوی نشان داد که اکسید روی سنتزشده باعث تغییر ساختاری در DNA میشود. نانوذره اکسید روی سنتزسبز میتواند به DNA متصل شده و سبب ایجاد تغییر در ساختار DNA شود که میتواند جایگزین نانوذره اکسید روی شیمیایی شود.