5 نتیجه برای تشریحی
سمانه مهدی یانی، علی ستاریان، میثم حبیبی، طیبه امینی،
دوره 2، شماره 4 - ( 10-1394 )
چکیده
جنس تنگرسRhamnus L. از تیرۀ عنابیان است و تاکنون هشت گونه از تنگرس در ایران گزارش شده است. در این تحقیق ساختار تشریحی برگ، اپیدرم، دمبرگ و شاخه های جوان نه جمعیت از دو گونه Rhamnus pallasii و Rhamnus cathartica با استفاده از نمونه های جمع آوریشده از طبیعت در مناطق مختلف شمال ایران و نمونه های هرباریومی تحت بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد سلول های اپیدرمی برگ در دو شکل چندوجهی و نامنظم وجود دارند. الگوی دیواره آنتیکلینالی راست تا کمانی و موج دار بودند. در هر دو گونه هر دو سطح برگ دارای تیپ روزنه ای آنموسیتیک و دو زیرگونه R. pallasii subsp. pallasii و R. pallasii subsp. sintenisii دو نوع تیپ روزنه آنموسیتیک و پاراسیتیک مشاهده شد. صفات شکل سطح مقطع، نوع کرک، تعداد لایه های کلانشیم و پارانشیم در برگ و دمبرگ و شاخه جوان در بین تاکسون های تحت بررسی بسیار مشابه است. درمجموع مطالعات تشریحی انجام شده، تشابه این تاکسونها را در صفات آناتومی نشان می دهد.
نسترن بیات، فریده عطار،
دوره 2، شماره 4 - ( 10-1394 )
چکیده
ساختار تشریحی برگ 35 جمعیت متعلق به 18 آرایه از Scrophularia L. تحت بررسی قرار گرفت .از بین 39 صفت کیفی و کمی تحت بررسی در برگ، صفاتی نظیر ضخامت پهنک، ضخامت کوتیکول فوقانی و تحتانی رگبرگ میانی، طول سلول‌های پارانشیم نردبانی فوقانی و تحتانی، ضخامت دیوارۀ اپیدرم تحتانی رگبرگ میانی، ضخامت اپیدرم تحتانی و فوقانی پهنک، تعداد لایه‌های پارانشیم اسفنجی، نوع کلانشیم فوقانی رگبرگ میانی و وجود ایدیوبلاست، ارزش آرایه‌شناسی بالاتری در جدایی آرایه‌ها دارند. درنهایت، مقایسۀ نتایج این مطالعه با طبقه‌بندیGrau (1981) حاکی از آن است که از بین 12 گروهی که او ارائه کرده است، 4 گروه به واسطه صفات تشریحی تأیید شده و در بقیۀ موارد همخوانی قابل توجهی بین دو مطالعه مشاهده نمی‌شود.
مژگان ویسی، فهیمه کوهدار، مسعود شیدایی،
دوره 8، شماره 3 - ( 7-1400 )
چکیده
سرده گز با حدود 54 گونه بزرگترین سرده تیره گزیان است. یکی از گونههای این سرده، گونه Tamarix tetragyna است که در منابع مختلف با استفاده از صفات ریخت شناسی دو واریته T. tetragyna var. meyeri Boiss. و T. tetragyna var. deserti برای آن ذکر شده است. به دلیل وجود هم‌پوشانی در صفات استفاده شده در کلید‌های شناسایی برای جدایی این دو واریته، استفاده از مطالعات دیگر همچون مطالعات تشریحی و مولکولی و هم‌چنین یافتن صفات موثرتر ریختشناسی برای جدایی دو واریته می‌تواند حائز اهمیت باشد. در این پژوهش به منظور تایید وجود دو واریته در ایران نمونه‌های گیاهی جمع آوری و با استفاده از مطالعات ریختشناسی، تشریحی و مولکولی مورد بررسی قرار گرفتند. به منظور انجام مطالعات ریخت شناسی 6 صفت کمی و کیفی در 12 نماینده از این دو واریته مورد بررسی قرار گرفت. آنالیز ANOVA تفاوت معنی داری را بین صفات مورد بررسی نشان داد. برای مطالعات تشریحی در این دو واریته 10 صفت در 4 نماینده از دو واریته مورد بررسی قرار گرفت که این صفات نیز تفاوت معنی داری را نشان دادند. آنالیز AMOVA بر اساس مطالعات مولکولی با استفاده از نشانگر SCoT تفاوت معنی داری در بین دو واریته نشان داد. نمودار PCA biplot برای نشان دادن متغیرترین صفات در مطالعات ریختشناسی و تشریحی رسم شد. نمودار های خوشه‌ای مختلف برای نشان دادن جدایی مرز بین واریته‌ها در هر سه مطالعه رسم شدند. این نتایج نشان داد که استفاده از صفات تشخیصی مناسب در مطالعات ریختشناسی و تشریحی و هم‌چنین استفاده از نشانگرهای مولکولی می‌تواند در نشان دادن جدایی مرز این دو واریته موثر باشد.
نسرین فراست، مسعود شیدایی، حسین ریاحی، فهیمه کوهدار،
دوره 9، شماره 3 - ( 9-1401 )
چکیده
سرده Ulva (کاهوی دریایی)، یکی از با ارزشترین ماکروجلبک‌های دریایی است که در مناطق کم عمق ساحلی یافت شده و در آبهای شیرین و شور سراسر جهان انتشار دارد. گونههای Ulva دارای ارزش خوراکی، دارویی و غیره بوده و حاوی ترکیبات مختلفی مانند انواع چربی‌ها، پروتئین‌ها و کاروتنوئیدها هستند. این گونه‌ها دارای تنوع پذیری فنوتیپی بالایی بوده و در شرایط مختلف محیطی تغییر می‌کنند. در این مطالعه 38 جمعیت از 10 گونه از این سرده از نواحی ساحلی خلیج فارس و دریای عمان، از مناطق مختلف استانهای بوشهر و هرمزگان و یک ناحیه از استان سیستان و بلوچستان ، با بررسیهای ریختشناسی و تشریحی، شناسایی شد و مورد بررسی قرار گرفت. جمعیت‌های مختلف تفاوت‌هایی را در ویژگی‌های همچون ارتفاع، شکل و رنگ تال، تعداد پیرنوئید و ابعاد سلول نشان دادند. متابولیت‌های مختلفی مانند پروتئین کل، روغن کل، کلروفیل a و b و کاروتنوئیدها در جمعیت‌های مختلف، اندازه گیری و مقایسه گردید. نتایج اندازه‌گیری درصد پروتئین در 10 گونه Ulva نشان داد که بیشترین درصد پروتئین کل متعلق به گونه U. prolifera از جزیره شیف از استان بوشهر با مقدار حدود % 5/26 وزن خشک، در مقایسه با گونههای Ulva مورد مطالعه، و کمترین درصد روغن کل در بین گونه‌ها، متعلق به گونه U. flexousa منطقه هخامنش از استان هرمزگان با حدود % 8/4 مشاهده گردید. با توجه به پروتئین بالا و کالری کم گونههای سرده Ulva و اهمیت یافتن منابع جدید و تجدیدپذیر که در نهایت منجر به ایجاد و توسعه صنایع غذایی و دارویی جدید میگردد، گونههای این سرده، منبع بالقوه‌ای هستند که می‌توان از آنها در این راستا بهره برد.
خانم سونا نوروزی، دکتر ابوالفضل دانشور، دکتر علی ستاریان، دکتر الهام امینی، دکتر فاطمه نصرالهی،
دوره 11، شماره 4 - ( 12-1403 )
چکیده
گونهی Arceuthobium oxycedri (دارواش کوتوله)، اختصاصا روی گونههای سرو کوهی رشد کرده و آنها را آلوده میکند. گیاه نیمه انگلی مذکور در ایران در سه رویشگاه ارس رضا آباد استان سمنان، منطقه چهار باغ گرگان و در استان زنجان مشاهده شده است. در این تحقیق شاخصهای آناتومی و صفات ریزریختشناسی گونه با هدف کمک به شناسایی این گونه نیمه انگلی گیاهی در استان گلستان مورد ارزیابی قرار گرفت. برای تخمین آلودگی درختان ارس توسط گیاه نیمه انگلی دارواش کوتوله نمونه برداری در منطقه چهارباغ گرگان در سطح 600 هکتار و با استفاده از 60 قطعه نمونه و به ابعاد 20×20 متر مربع به صورت تصادفی_ سیستماتیک انجام شد. برشی عرضی ساقه نشان داد که در هر 3 ارتفاع دارای سطح مقطع نیم دایرهای، دارای کلروفیل و از نظر ضخامت پوست و اندازه مغز باهم تفاوتی ندارند. مطالعات دانه گرده نشان داد که تمامی دانههای گرده به صورت منفرد، دارای سه تا پنج شیار عمیق و نامتقارن، شیارها از نظر اندازه کوچک و بزرگ هستند (Tricolpate). از لحاظ شکل مخروطی کروی (Oblatespheroidal) با تزئینات اگزین خاردار (Echinate) میباشند. در مجموع با توجه به اینکه این تحقیق برای اولین بار بر روی گونه دارواش کوتوله انجام می شود یافته های آن برای شناسایی گونه های مشابه که در سایر رویشگاههای ارس ایران گزارش شده ارزش سیستماتیکی دارد.
