زهرا نورمحمدی، بهار قاسم زاده، فرح فراهانی،
دوره 5، شماره 1 - ( 3-1397 )
چکیده
گیاهAloe barbadensis Mill. گیاهی چندساله، تکلپه، گوشتدار از تیرۀ Aloaceae است. در این مطالعه، تنوع سوماکلونال گیاهان باززاییشدۀ A. barbadensis بعد از چهار واکشت و انتقال به گلدان تحت بررسی قرار گرفت. ژنوم 40 گیاه باززاییشده استخراج و تنوع ژنتیکی با استفاده از 20 نشانگر SPAR شامل پرایمرهایRAPD وISSR بررسی شد. همچنین، میزان ژل حاصل از گیاهان باززادۀ آلوئه ورا محاسبه گردید. میانگین درصد پلیمورفیسم، اندیسشانون، تنوع ژنتیکی Nei’s و تعداد الل های مؤثر براساس داده های RAPD، بالاتر از پارامترهای ژنتیکی به دست آمده از داده های ISSR بود. خوشه بندی NJ و ساختار ژنتیکی براساس نمودار STRUCTURE بر پایۀ نشانگرهای تحت مطالعه توانستند افراد را به خوشه های جداگانه تقسیم کنند. تحلیل AMOVA نیز نشاندهندۀ تمایز ژنتیکی بین گروه ها در سطح معنی داری (P=0.01) بوده است و تأییدکنندۀ تفرق گروه های حاصل از تجزیۀ خوشه ای داده های مولکولی است. میزان تولید ژل در گروه های ایجادشده براساس تحلیل تجزیۀ خوشه ای با استفاده از آزمون تحلیل واریانس (ANOVA) بررسی شد که تفاوت معناداری (P=0.746) بین مقدار ژل در چهارگروه مشاهده نشد. نتایج این مطالعه توانست تغییرات سوموکلونال در سطح ژنوم با استفاده از نشانگرهای مولکولی را در میان گیاهان باززایی شده آلوئه نشان دهد، درحالیکه میزان ژل تولیدی در میان این گیاهان تغییر معناداری نشان داد.